Archieven

14641BB00517  Documentaire over het afscheid van Cornelis Brunt als rentmeester van Twickel op 23 mei 1985, met veel beelden van kasteel, landgoed en boerderijen en foto's van baronesse Van Heeckeren van Wassenaer, gravin van Oldenburgh Bentinck.
00:00:05 het beheer van het landgoed in de laatste 600 jaar en de veranderingen gedurende de periode waarin Brunt als rentmeester werkte;
00:09:08 feestelijkheden op de ochtend van het afscheid: Brunt wordt thuis afgehaald per koets; onthulling straatnaambord Rentmeesterslaantje, nieuwe beplanting en onthulling gedenksteen; in de Oranjerie van het kasteel een bijeenkomst met personeel, oud-personeel en bestuur van de Stichting Twickel, waarbij burgemeester Holthuizen van Stad Delden een koninklijke onderscheiding uitreikt. Verder toespraken van burgemeester Van der Vecht van Ambt Delden en dhr. Linthorst als voorzitter van de Pachterscommissie en een borrel na afloop;
00:28:00 receptie in de Oranjerie met vrienden, relaties en bekenden. Opnieuw toespraken van burgemeester van der Vecht van Ambt Delden, voorzitter Linthorst van de Pachterscommmissie en voorzitter Van Ittersum van de Stichting Vrienden van Twickel, borrel na afloop en vertrek van Brunt per koets.
Ingesproken door Aafke Brunt.

12127BB01870B  Tweede deel van een documentaire over volksgebruiken in Twente, vanaf het voorjaar tot oudejaarsavond, opgenomen in de jaren '30 en daarna.

- Boerenbruiloft van Joh. Harink en Marie Brughuis, met de 'neugers' die de mensen uitnodigen; de bruiloftsgasten in vol ornaat; het ophalen van het bruidspaar met de bruidswagen; het ophalen van beddegoed, de bruidskoe en het spinnewiel, de krentenwegge en de bruidskippen; het roken van de trouwpijp; diverse boerendansen, onder begeleiding van accordeonspeler Franke Volmerink;

- Klootschietwedstrijd bij Reutum op 't Haarlerveld;

- Boerendansgroepen in Markelo en Ootmarsum;

- Midwinterhoorn maken en -blazen;

- Oudjaarsgebruiken: boerenmeid wordt naar huis gestuurd met brood en worst; de nachtwacht van Ootmarsum kondigt op de markt het nieuwe jaar aan en het verzamelde volk neemt hem op de schouders. Tussendoor beelden van Ootmarsum vanaf de Kuipersberg;

- Handwerk van thuiswever en -spinster, naast fabrieksmatige textielproductie;

- Luchtopnames van kasteel Twickel bij Delden;

- Luchtopnames van de Kortwiekerbrug over het Twente-Rijnkanaal bij Goor, met aansluitend luchtopnames van vliegveld Twente, een vliegtuig en de Twentse vlag;

- Tussendoor beelden van het boerenland in herfst en winter.

- Avondmaalsgebruiken bij Twickel: op Witte Donderdag haalt de koster het avondmaalszilver, linnengoed en wijn op bij het kasteel; in de Blasiuskerk te Delden maakt hij alles gereed voor de Avondmaalsviering; op zaterdagochtend krijgt de dominee 8 flessen wijn, maar ook de heer van Twickel krijgt wijn en brood van de dienstbodes van de dominee; op Paasmorgen na de dienst brengt de koster de kerksleutel naar het kasteel. Krijgt hij deze terug, dan mag hij nog een jaar werken voor de kerk;

- Het Schuttersfeest van Haaksbergen, met wekken van de burgerij door de nachtwacht; schuttersmaaltijd bij de oude schutterskoning en -koningin; eretocht van het oude, 1935-00-00

11482BB01802  Een film rond de 5e Twenterit van de Twentse Rijtuig- en Arresleevereniging "De Koets'n Keerls" , gehouden op 5 mei '75, met de start bij kasteel Twickel en gebruikmakend van de koetsen uit de Koninklijke stallen te Apeldoorn., 1975-05-05

9820BB02186  Een film rond de werkzaamheden bij het kippenbedrijf van de heer Seppenwoolde te Deldenerbroek en de kuikenbroederij van de dhr. J.H. Stulen te Wierden, met beelden van het selecteren van kippen op het bedrijf van de heer Seppenwoolde, in samenwerking met selecteur Bokdam, waarbij diverse afwijkingen van de kippen worden getoond, en de inenting tegen pokken en difterie, de aanvoer van broedeieren op de kuikenbroederij van de heer Stulen via de afdeling OPC 'Ons Belang' te Almelo, het op laden plaatsen en stempelen van de eieren, de gang van zaken in de broedmachine, het schouwen en verwijderen van de onbevruchte exemplaren, plaatsen van de bijna uitgebroede eieren in de uitkomkast, en het verpakken van eendagskuikens in verzenddozen.

9503BB02723  Documentaire over zout

0:54Grillig gevormde zoutkristallen met achtergrondmuziek

1:24Golvende zee (met als tekst: De zee die zout is)

2:09Zout conserveert (met beelden van vissen)

2:32Zout is een symbool van vriendschap

3:13Zout is een smaakmaker

4:08In de Sahara en Ethiopië wordt zout gewonnen en vervoerd in de vorm van platen.

5:15Het Latijnse salarium betekent zoutrantsoen. Romeinse soldaten kregen hun soldij deels als zout.

5:46Zoutziederijen in Nederland

6:02Bij kasteel Twickel in Twente is op zoek naar drinkwater is bij toeval ondergronds zout ontdekt.

6:38Er zijn verschillende manieren om zout te winnen:

6:44A) In landen met veel zon en weinig regen wordt zeezout in zoutpannen gewonnen.

7:07B) In Duitsland en de Verenigde Staten wordt zout in mijnbouw gewonnen.

7:18C) Door water in een boorgat te persen en de pekel op te pompen kan ook zout worden gewonnen.

8:15Chemisch gezien bestaat zout uit natrium en chloor.

8:28Zoutkristallen hebben een regelmatige vorm.

8:50De ondergronds gewonnen pekel wordt met stoom verhit.

9:03In indampers (ketels) wordt de pekel aan de kook gebracht. In de volgende ketel is de druk lager, waardoor de pekel daar weer aan de kook komt.

10:03Strooizout vormt ongeveer 10 procent van de Nederlandse zoutproductie.

10:20Uit pekel wordt ook soda gemaakt.

10:29Verreweg het meeste zout wordt in de chemische industrie gebruikt.

10:33Door elektrolyse (dat is het sturen van een elektrische stroom door een zoutoplossing) ontstaat chloor, waterstof en natronloog.

11:12Akzo past warmte-kracht koppeling toe: met gas of kolen wordt stoom gemaakt. Die drijft via een stoomturbine een generator aan, waarmee elektriciteit wordt opgewekt. Met de afgewerkte stoom wordt de pekel verwarmd.

12:38Natronloog wordt gebruikt bij de productie van zeep, papier en, 1982-00-00

8974BB06750  Samenvatting:

Film over Berlijn in de jaren dertig, voorzien van Nederlandse tussentitels, gemaakt door een Nederlandse fotograaf uit Hengelo. Daarna films over Bad Boekelo en de roeivereniging Tubantia. Vervolgens twee reclamefilmpjes over Yashica camera?s. Vervolgens een aflevering van een Afrikaans bioscoopjournaal over de rol van Zuid-Afrika tijdens de Tweede Wereldoorlog. Verder beelden van de oprukkende geallieerden in Frankrijk, Nederland en Duitsland.



Beschrijving:

00:34:35Twee mannen zitten aan een tafel van een fotozaak en bekijken een filmcamera en de daar bijbehorende documentatie als voorbereiding voor een reis. (Bij dit en de volgende fragmenten is geen geluid aanwezig.)

00:35:48Tekst: "Potsdammerplatz?

00:35:52Man maakt filmopnamen van het straatbeeld van Berlijn.

00:36:49Tekst: "Iedere vreemdeling is in het bezit van een overzichtskaart van Berlijn?

00:36:55Vervolg van filmopnamen van het straatbeeld van Berlijn.

00:38:32Tekst: "Meeuwen en schepen op de Spree?

00:38:36Beeld van een binnenvaartschip op de rivier.

00:39:40Tekst: "Waschdag?

00:39:42Vrouw hangt de was op aan een waslijn van een schip. Beelden van de bemanning van een schip.

00:40:59Beelden van bedrijvigheid op de rivier.

00:42:37Beelden van de vishandel vanaf kleine bootjes.

00:43:09Tekst: "Potsdam?

00:43:11Beelden van de brug met de naam Lange Brücke in Potsdam. Bewoners voeren de zwanen in de rivier. Landings steiger van hotel Palast.

00:44:47Tekst: "In den dierentuin (am Zoö)?

00:44:49Beelden van dieren in hun verblijven.

00:46:19Tekst: "Het winterverblijf van de olifanten (interieuropnamen)?

00:46:24Vervolg van beelden van dieren in hun verblijven.

00:47:55Vervolg van filmopnamen van het straatbeeld van Berlijn.

00:48:28Tekst: "De geweldige drukte in de Friedrichstrasze?

00:48:32Beelden van de, 1930-00-00

8973BB06749  Samenvatting:
Reportage over de viering van het 40-jarig regeringsjubileum van koningin Wilhelmina in Delden in september 1938.

Beschrijving:
00.46.10 De vlag wappert vanaf de kerktoren van Delden.
00.46.13 Kinderen met versierde fietsen staan klaar voor het begin van de optocht en gaan op pad.
00.46.52 Drie vrouwen met een grote bal en pakjes onder de arm.
00.46.58 Kinderen met versierde paraplu's lopen over een grasveld bij een huis.
00.47.08 Kinderen met versierde fietsen en wagens.
00.47.56 Kinderen bij een wagen met een bord met de tekst: 'Hulde aan onze koningin'.
00.48.04 Een borstbeeld van koningin Wilhelmina.
00.48.06 Kinderen met een versierde hondenwagen.
00.48.20 Meer kinderen met versierde wagens en fietsen.
00.48.27 Kinderen in klederdracht bij een versierde wagen.
00.48.46 Drie mannen overleggen.
00.48.59 Beelden van een grote optocht, met een praalwagen met volwassenen in klederdracht.
00.49.01 Kinderen in boerenkleding op een wagen.
00.49.06 Versierde rijtuigen en paardrijders.
00.49.26 Lopende mensen in diverse kostuums.
00.49.36 Een jongenskoor zingt.
00.49.41 Mannen met een hoge hoed rijden in een open rijtuig.
00.48.44 Het jongenskoor rijdt voorbij op een wagen, gevolgd door een vrachtauto met een aantal zingende mannen en een spandoek met de tekst: 'Deldensch Mannenkoor op 't concours'.
00.49.54 Een vrachtauto met een voorstelling van Sneeuwwitje en de zeven dwergen.
00.49.58 Diverse praalwagens en groepen trekken voorbij.
00.50.29 Een portret van koningin Wilhelmina.
00.50.31 Tekst: "Lang leve de koningin."
00.50.36 Einde
(N.B. Tijdcode via digibeta), 1938-09-00

3743BB04843  klubkamp Delden., 1978-00-00

3740BB04840  Een film rondom een ponydag te Delden in 1976., 1976-00-00

3198BB04832  Een film rond de Twentse Rijtuig- en Arresleevereniging "De Koets'n Keerls" in Delden met arresleeën.

3187BB04821  Een film rond de Twentse Rijtuig- en Arresleevereniging "De Koets'n Keerls" in Delden 1975., 1975-00-00

5868BETACAM681  Oversticht 40

Officiële beschrijving van RTV Oost: "In 1885 werd op het landgoed Twickel bij Delden bij toeval een zoutlaag in de bodem ontdekt. Toen na de eerste wereldoorlog de zoutimport uit Duitsland stil kwam te liggen werd begonnen met de ontginning van het zout. Dit leidde onder meer tot het ontstaan van het chemische concern AKZO. In Het Oversticht vanavond aandacht voor de geschiedenis, ontginningsmethodes en betekenis voor Twente van de zoutwinningindustrie."

Aanvullende informatie: Vroeger moest zout geïmporteerd worden en was peperduur. De eerste zoutwinning in Nederland vond plaats in Friesland, waar men zout won door het stoken van veenplakken. In 1885 komt de baron van Twickel bij boren naar zuiver drinkwater bij toeval achter het bestaan van zout in de bodem. De heer Vis uit Rotterdam toont belangstelling om het zout te gaan winnen. De baron ziet aantasting van zijn landgoed niet zitten en de overheid is om belastingtechnische redenen tegen. Na de Eerste Wereldoorlog komt het besef dat afhankelijkheid van het buitenland veel nadelen heeft. Zoutwinning in Twente wordt toegestaan en Vis krijgt als enige een consessie om te boren in de aardlagen onder Twente. Hij richt de Nederlandse Zout Industrie op. Deze kreeg op voorhand het predikaat 'Koninklijke'. In 1919 werd op 325 meter diepte bij Buurse het eerst zout aangeboord. Beelden van de bewuste plek. Uitleg over hoe de zoutlagen ontstaan zijn en hoe het zout, de pekel, gewonnen wordt. Via leidingen wordt de pekel getransporteerd naar de fabriek in Boekelo. Oude filmbeelden van het werk in de fabriek.

In 1931 wordt de fabriek in Boekelo uitgebreid met een electolyse installatie. Door splitsing in natrium en chloor nemen de gebruiksmogelijkheden voor zout toe. Het Twente Kanaal is belangrijk voor het vervoer. In 1952 wordt de productie van de Koninklijke Nederlandse Zoutindustrie geheel overgenomen door de fabriek in Hengelo. Oude filmbeelden van de fabriek. In Boekelo blijft een