Waar komt de naam "van der Bent" vandaan? 1757, Zwolle, Willem en Arent Asjes

[Herman van der Bent]

Beste forumleden,Bij deze een vraag naar jullie kennis over de oorsprong van de naam "van der Bent" rond het jaar 1757 in Zwolle. Het begint bij vader (Asje Willems) en moeder (Aagje Arents) die 6 kinderen krijgen in Haerst tussen 1723 en 1736. Twee van hun zonen, Willem in 1757 en Arent in 1762 gaan zich "van der Bent" noemen. Dit lijkt te gebeuren als Willem in 1757, acht dagen na zijn trouwen met Hendrikje Mensen in Beverwijk, kleinburger van Zwolle wordt. Waarom broer Arent zich in 1762 bij zijn trouwen in Monnickendam ook "van der Bent" gaat noemen is onduidelijk. Het is ook onduidelijk waarom ze kiezen voor de naam "van der Bent". Ik kan dit verder niet vinden in hun levensgeschiedenis, terwijl er van beiden ruim 20 bronvermeldingen zijn, in Zwolle en omgeving, maar ook in Noord-holland waar ze beiden een paar jaar verblijven. Na 1757 en 1762 voegen ze structureel "van der Bent" toe aan hun naam. Wie kan me helpen om te achterhalen waarom deze broers zichzelf "van der Bent" gaan noemen? Asje Willems en moeder Aagte Arents krijgen zes kinderen in een gereformeerd gezin:
25-01-1723 Annigjien Asjes (bij het dopen van neefje in 1775 eenmalig genoemd als van der Bent)
30-12-1725 Willem Asjes (noemt zich in 1757 voor het eerst van der Bent, dan trouwend in Beverwijk met Hendrikje Mensen, 8 dagen later, op 16 mei 1757 wordt hij kleinburger in Zwolle, ook als van der Bent)
18-11-1728 Arent Asjes (overlijdt na 10 maanden in 1729)
26-03-1732 Arent Asjes (noemt zich in 1762 voor het eerst van der Bent, bij het trouwen met Johanna Hidding in Monnickendam)
19-12-1734 Gerrit Asjes (na geboorte en volkstelling Haerst niks meer over bekend)
30-12-1736 Lubbert Asjes (overlijdt op 4-jarige leeftijd in 1740)Vader Asje Willems overlijdt in mei 1737, waarna moeder Aagje Arents op 09-11-1738 hertrouwt met Gijsbert Hendriks uit Berkum, en blijft wonen in Haerst. De kinderen groeien daar op. Bij het hertrouwen worden erfuitingen gedaan. Misschien dat een forumlid de inhoud daarvan weet en dat daar al iets wordt genoemd? Of is er meer informatie over het moment in 1757 als Willem kleinburger van Zwolle wordt? Of is "van der Bent" misschien een plaatsaanduiding in Zwolle of Haerst?

[ria van bessen]

Volgens het inwonersregister 1741 komt Asjen Willems van Raalte. Hij woont al 29 jr in het huis nr 51 a [genoteerd febr 1742 op a.] en op b. genoteerd ; sijn vader 1743 mei obiit - en alles is doorgestreept.Op 51 A woont ook een Derk Asjes die 4 kinderen heeft en religie is G, doorgestreept is bij hoe lang gewoont het getal 22.In het HFG 1723 Haarst vermeld als Asjen op den Ordel[Haarst]Als zijn weduwe hertr. dan worden als voogden aangesteld Jan Berents aangehuwde neef van de kinderen en wonende in Streukel [Hasselt] en ene Egbert Jans waarbij niet wordt vermeld dat hij familie is.  Ze kan niets bewijzen.Volgens het VST 1751 is Gijsbert Hendriks ook al overleden.Huis nr 13 in Haarst - eigenaar Jonker Haersolte toe HaarstMorgen zal ik in Raalte zoeken.

[Herman van der Bent]

Bedankt voor de snelle reactie. Bij deze nog wat meer informatie over het leven van de broers Willem en Arent. Het leven van Willem Asjes: In 1757 wijzigt plots zijn naam in “van der Bent”:[Datum - Naam - Waar - Wat – Bron]
30-12-1725 - Willem - Zwolle - Geboorte van vader Asje Willems en moeder Aagte Arent - Doopboek Zwolle
08-1748 - Willem Assies - Vollenhove - Knegt van de hoogwelgeboren heer Rutger baron van Haersolte en Anna Elisabeth baronesse van Haersolte, heer en vrouw toe Tautenburg - Volkstelling Vollenhove
Medio 1750 - Willem Asjes van Haarst - Vollenhove - Knecht van den Heer van Tautenburg. - Lidmatenboek Vollenhove
30-04-1754  - Willem Asjes van Haarst - Vollenhove - Met attestatie vertrokken van Vollenhove naar Zwol - Lidmatenboek Vollenhove
09-1754 - Willem Asjes van Haarst - Zwolle - Willem Asjes komt naar Zwol met attestatie uit Vollenhove - Lidmatenboek Zwolle
26-04-1755 - Willem Asjes - Zwolle - Gaat met attestatie van Zwolle naar Medenblik - Lidmatenboek Zwolle
05-08-1755 - Willem Asjes van Haarst - Medemblik - Aangekomen in Medemblik uit Zwol - Lidmatenboek Medemblik
7-11-1756 - Willem Asjes van Haerst - Medemblik - Vertrokken van Medemblik naar Beverwijk - Lidmatenboek Medemblik
3-12-1756 - Willem Asjes van Haerst - Beverwijk - Met attestatie binnengekomen in Beverwijk. J.M. v Medemblik Trijnknecht op Akerendam - Lidmatenboek Beverwijk
1757  - Willem Asjes van Haerst - Beverwijk - Van Beverwijk naar Zwol - Lidmatenboek Beverwijk
08-05-1757 - Willem Asjes van der Bent - Beverwijk - J.M. wonende in de Beverwijk, trouwt met Hendrikje Mensen, J.D. wonende te Haarlem, attestatie gegeven op dato naar Zwolle - Trouwboek Beverwijk
16-05-1757 - Willem van der Bent - Zwolle - Gereformeerd, afkomstig uit het boerschap Haerst, verkrijgt het kleine burgerschap van Zwolle - Burgerregister Zwolle (Generale index)
12-1757 - Willem Asjes van der Bent - Zwolle - Komt met attestatie uit Beverwijk naar Zwol - Lidmatenboek Zwolle
19-08-1758 - Willem van der Bent - Zwolle - Een kind van hem is begraven op het Betlehemse Kerkhof - Begraafboek Zwolle
06-06-1769  - Willem van der Bent - Zwolle - Hovenier, zijn vrouw Hendrikjen Mensen is begraven in de Betlehemse kerk - Begraafboek Zwolle
17-06-1770 - Willem van der Bent - Zwolle - Weduwenaar in de Dieserstraat trouwt Geertruid Hommering j.d. in de Camperstraat mede aldaar S.G. Hendrik Geerligs H.G. Marrigjen van Straten huijsvrouw van Jac. Vernhout - Trouwboek Zwolle
22-01-1772 - Willem van der Bent - Zwolle - Dochter Aagjen wordt gedoopt, met vrouw Geertruid Hommering Groote kerk - Doopboek Zwolle
15-06-1772 - Wilm van der Bent - Zwolle - Hovenier, een kind van hem is begraven op het Betlem kerkhof in een graf van A.J. ter Smitten en Hendrik Zandwijk - Begraafboek Zwolle
13-10-1773 - Wilm van der Bent - Zwolle - Zoon Frederik wordt gedoopt, met vrouw Geertruij Hommering in de Grote kerk - Doopboek Zwolle
29-10-1774 - Wilm van der Bend - Zwolle - Een kind van hem is begraven op het - Begraafboek Zwolle
02-03-1775 - Willem van der Bent - Zwolle - Geboorte en doop (05-03-1775) van Willem Asjes, zoon van Willem van der Bent Geertruij Hommering [getuige] Anna Asjes van der Bent vrouw van Hendrik Geerlings, in Haarst - Doopboek Zwolle
30-10-1784 - Willem van der Bend - Zwolle - Wonende op de Grote A, , was getuige bij de ondertrouw van Jan Willems Haselhorst - Ondertrouwboek Zwolle
15-08-1789 - Willem van der Bende - Zwolle - Is begraven in de Betlehemse kerk - Begraafboek Zwolle Het leven van broer Arent Asjes, in 1762 veranderd ook hij zijn naam in "van der Bent".[Datum - Naam - Waar - Wat – Bron]
26-03-1732 - Arent - Zwolle - Doop van Asje-Willems en Aegje Arentz - Doopboek Zwolle
1748 - Arent - Haerst - Volkstelling Haerst - Volkstelling Haerst
16-04-1753 - Arent Asjes - Zwolle - Belijdenis Zwolle - Lidmatenboek Zwolle
26-04-1755 - Arent Asjes - Zwolle - Met attestatie van Zwolle naar Beverwijk  - Lidmatenboek Zwolle
1755 - Arent Asjes - Heemskerk - Aankomst in Heemskerk (met attestatie uit Zwolle) - Lidmatenboek Heemskerk
1759 - Arend Asjes - Heemstede - Met attestatie van Heemskerk naar Heemstede - Lidmatenboek Heemstede
Eind 1759 - Arend Asjes - Monnickendam - Eind 1759 Arend Asjes tuinman op de plaats van den Hatings in de purmer. Met attest van Heemstede. 1766 vertrokken naar Zwol. - Lidmatenboek Monnickendam
11-09-1762 - Arent Asjes van der Bent - Monnickendam - Ondertrouw Johanna Hidding - Trouwboek Monnickendam/Edam
26-09-1762 - Arent Asjes van der Bent - Monnickendam - Trouwen Johanna Hidding - Trouwboek Monnickendam/Edam
6-2-1763 - Arie van der Bent - Monnickendam - Doop Assien van der Bent met vrouw Johanna Hiddick - Doopboek Monnickendam
24-5-1764  - Ari van der Bent - Monnickendam - Doop Barendina van der Bent met vrouw Johanna Hiddings - Doopboek Monnickendam
16-3-1766 - Arie van der Bent - Monnickendam - Doop Aagje Aris van der Bent met vrouw  Johanna Hiddick - Doopboek Monnickendam
12-1766 - Arend Asje van der Ben - Zwolle - Met attestatie uit Monnikendam naar Zwolle - Lidmatenboek Zwolle
18-11-1767 - Arent van der Bent - Zwolle - Doop Hendrina met vrouw Johanna Hiddink in de Groote kerk - Doopboek Zwolle
02-04-1769 - Arent van der Bent - Zwolle - Doop Gerrit met vrouw Johanna Hiddink in de Grote kerk - Doopboek Zwolle
23-02-1772 - Arent van der Bent - Zwolle - Doop zoon Cornelis met vrouw Janna Hidding in de Groote kerk - Doopboek Zwolle
1773 - Arend Asje van der Ben - Zwolle - Met attestatie uit Zwolle naar Diepenveen - Lidmatenboek Zwolle
12-1776 - Arent Asjes van der Bend - Zwolle - Komt met attestatie uit Wesepe naar Zwolle - Lidmatenboek Zwolle
11-10-1783 - Arent Asjes van der Bend - Zwolle - Gaat met attestatie van Zwolle naar Raalte - Lidmatenboek Zwolle
20-10-1883 - Arent Asjes van der Bent - Raalte - Aangekomen met attestatie uit Zwolle in Raalte - Lidmatenboek Raalte
24-04-1793 - Arent Asjes van der Bent - Raalte - Met attestatie van Raalte naar Heino - Lidmatenboek Raalte
14-01-1794 - Arent van der Bent - Heino - Woonagtig op den huize Nieuwenhuis is hier begraven op de kerkhof (Heino) - Begraafboek Heino

[ria van bessen]

In het doopboek van Wesepe zit nog een doop van Ary van der Bend, a Boxberg - zoon Albert op 5 febr 1775.Deze Albert huwt  1e x te Wijhe in 1793, 8 mrt ingeschreven procl.10.17 en 24 dito en op dato getrouwd met Janna Brunenberg [= Janna Asjes Bruinenberg] en 2e x met Hendrine Neuleman - over de laatste is een zoektocht op het Forum.Over Albert zijn kinderen m.n. Arend, Jan Wilm en Esselina worden als voogden gesteld Willem Asjes Bruinenberg en Asjen van den Bent volgens ORA Raalte f 288 dd 4 mei 1804. De kinderen krijgen ieder 25 gls en Albert is volgens de telling van 1795 tuinman bij A.C. Bentinck van 't Nieuwenhuis.Berendiene de dochter van Arendt van der Bendt en Janna Hiddings op het Nijenhuis onder Wijhe x 3-11-1793 met Jan Hendriks ten Brinke volgens het trb Heino NGIk vermoed dat Asjen de vader van Arent en Willem ook dat beroep had? Hovenier/tuinman. Onder de vermelding van Asjen op den Ordel staat genoteerd Willem op den Ordel [HFG Zwollerkerspel Haerst 1723]. Van beiden is niets te vinden in het ORA van Zwollerkerspel. In het dpb van Wesepe staat nog wel een doop vermeld van ene Willem, zijnde knecht op Boxbargen zijn kind genaamd Gerrit op 18-4-1710. In het carspel van Olst is een Bennenkampje wat in het bezit is van de Heer C.D. van Coeverden tot Rande en freule Johanna Reiinira van Coeverden en wat gekocht wordt door Berent Bolman voor 400 gls - datum 9-10-1739 volgens de 50e penning. Of dat laatste nog iets kan opleveren weet ik nog niet. Ik speur verder.  

[Herman van der Bent]

Bedankt Ria voor het ophalen van deze aanvullende feiten. Die vullen het beeld mooi aan.Het blijft alleen een raadsel waarom Willem Asjes uit Haerst, al twee jaar weg uit Zwolle, eerst naar Medemblik en vandaar naar Beverwijk, zich plots Willem Asjes "van der Bent" gaat noemen. Hij trouwt op 8 mei 1757 in Beverwijk als Willem Asjes "van der Bent" met Hendrikje Mensen, reist meteen naar Zwolle en wordt acht dagen later op 16 mei 1757 ingeschreven als kleinburger van Zwolle, ook als Willem Asjes "van der Bent". Wist hij in Beverwijk al dat hij kleinburger ging worden? Weet een forumlid hoe dat in zijn werk gaat? Ik neem aan dat er een soort aanvraag gedaan moest worden en dat er voor betaald moest worden?Het kan zijn dat Willem Asjes de naam "van der Bent" heeft opgedaan in Beverwijk, hij is dan knecht op het Akerendam, maar als dat zo is dan is het gek dat zijn broer Arent, die dan een paar jaar in Heemskerk, Heemstede en Monnickendam woont zich in 1762 bij zijn trouwen ook ineens Arent Asjes "van der Bent" gaat noemen. Zou hij dat gedaan hebben omdat zijn broer Willem dan kleinburger "van der Bent" in Zwolle is? Omdat beide broers hun naam veranderen lijkt het me aannemelijker dat "van der Bent" toch meer met iets met hun geboortegrond Zwolle/Haerst te maken geeft. Maar wat, het is me een raadsel.

[helen]

'k Heb op Google gezocht naar de naam Bent/Benten om te zien of deze, die ik uit Vollenhove ken, ook elders voorkwam.Alleen in Vollenhove gevonden: Bentpolder; Bentdijk; Bentsteeg/weg (later Laan van Toutenburg); Bentstraat.Ik weet niet of je hiermee verder kunt, maar 'k geef het even door.

[ria van bessen]

Het kleine burgerschap kostte 35 gls, zo rond 1700. En 5 gls voor elk kind. Je moest meer dan 12 jaar in Zwolle hebben gewoond indien je van 'buiten' kwam. Willem is ingeschreven in het doopboek van Zwolle, en kennelijk was daarom die voorwaarde niet nodig.De naam van der Bent hoort bij deze familie, daar mag je m.i. wel vanuit gaan. Om dat te bewijzen zal niet makkelijk zijn. Hun vader is gedoopt in Raalte. Misschien kun je de lidmaten van Raalte doornemen [zie VpNd] in de hoop ene opa Willem te vinden die in Wesepe zou moeten wonen én waarbij staat waar hij vandaan komt.In ieder geval zegt de naam van der Bent mij niets - zo rond de omgeving Zwolle/Zwollerkerspel of richting Olst/Dalfsen/Wijhe/Heerde etc.In Zwolle zijn in 1811 alleen Albert en Asjen van der Bent genoteerd. Willem laat geen nakomelingen na, hij maakt nog wel een testament op langstlevend samen met zijn 1e vrouw. Net als Asjen een voogdijstelling heeft bij zijn hertrouw, maar die gegevens zullen je, denk ik, wel bekend zijn.  

[ria van bessen]

bericht 2Ik bedoelde natuurlijk - vader Assien is geboren in Raalte

[Herman van der Bent]

@Helen. Bedankt voor het meedenken! Ik heb zelf ook aan Vollenhove gedacht, omdat Willem Asjes een aantal jaar als knecht van de heer van Tautenberg woont in Vollenhove. Echter verhuist Willem van Vollenhove, naar Zwolle, naar Medemblik en Beverwijk en dan noemt hij zich nog steeds Willem Asjes. Pas bij zijn trouwen in Beverwijk en als hij zich 8 dagen later als kleinburger in Zwolle inschrijft heet hij Willem Asjes "van der Bent". De link met Vollenhove is dan wel heel zwak.@Ria. Volgens het inwonerregister 1741 komt Asjen Willems (de vader) van Raalte rond 1712 (bron Ria). In het lidmatenboek van Raalte (1699-1707) kan ik niks terugvinden, maar ik denk ook niet dat hij in Raalte geboren is, maar in Zwolle. Hij is gedoopt op 30-10-1687. Dit is al eens eerder uitgezocht, met nog meer voorvaders: Zie hier. Ik heb geen reden om daar veel aan te twijfelen.Daarnaast komt (de vader) Asje Willems te Haerst voor in het verpondingenregister van 1737 en zijn vader (de opa) Willem Asjes in het register van Vuursteden van 1682, ook in Haerst. Zie de discussie hier.Hieruit blijkt dat de familie al langer in Haerst woont, maar zich niet eerder "van der Bent" noemt. Dat doen pas de zonen Willem in 1757 en Arent in 1762. Misschien is het een idee om nog naar de derde zoon te kijken: Gerrit Asjes geboren 19-12-1734. Hij woont nog thuis in de Volkstelling Haerst van 1748, maar daarna kan ik niks meer over hem vinden. Misschien dat hij elders heen gaat en zich misschien ook nog "van der Bent" gaat noemen?Willem Asjes van der Bent krijgt met zijn eerste vrouw Hendrikje Mensen geen levende kinderen. Ik weet dat er een testament is, maar ken de inhoud niet. Na zijn hertrouwen in 1770 met Geertrui Hommering krijgt Willem Asjes van der Bent nog wel 3 kinderen, Aaltje en Frederik die snel sterven, en Willem van der Bent (1775). Over hem weet ik verder niks, dat is nog wel het onderzoeken waard. Zijn broer Arent Asjes van der Bent krijgt 7 kinderen. Drie meisjes; Berendina, Aagje en Hendrina, en 4 zonen; Asje, Gerrit, Cornelis en Albert. Ze heten dan allemaal al "van der Bent" en buiten het feit dat ze vaak bij landgoederen van "Bentinck's" wonen of werken vind ik niks wat verklaard waarom hun vaders Willem en Arent zich "van der Bent" zijn gaan noemen. Misschien dat Derk Asjes, die ook in Haerst woont (bron Ria), nog het onderzoeken waard is, of toch nog meer onderzoek in Beverwijk, waar Willem Asjes, trouwend als van der Bent, vandaan komt, voordat hij zich acht dagen later als, "van der Bent" in Zwolle inschrijft als kleinburger.

[ria van bessen]

De gegevens van de opgegeven link zijn niet gecontroleerd met het Oud Rechterlijk Archief. En daarom moet je wel twijfelen.Want Willem gedoopt 28-12-1658 als z.v. Asjen Willems en Grietjen Gerrits is namelijk overleden voor 1661. Als Asjen Willems hertr. met Henrikjen Warners 2-11/17-11-1661 wordt er een voogdijakte opgemaakt en daaruit blijkt dat Asjen een Hendrik en een Albert als zonen en als dochters een Jantien en een Aeltien heeft. Bron Zwollerkerspel deel 608 f175 dd 30 oct. 1661.Inmiddels woont deze Asjen ook niet meer in Haarst maar in Spoolde ! Uit het 2e huwelijk 6 kinderen gedoopt NG Zwolle. Volgens ORA Zwollerkerspel deel 601 f 27 dd 26 juli 1673 zijn er 5 kinderen - Grietje, Elisabet, Willemtjen, Gerrichjen en Werner.Assien Willems hertr. als w. te Spoolde met Geesjen 03-06/26-07-1673 - uit dit huwelijk een zoon Assien volgens de voogdijstelling f433 dd 15-11-1675 als de weduwe Geesjen hertr. Geen Willem dus.