Waar komt de naam "van der Bent" vandaan? 1757, Zwolle, Willem en Arent Asjes

[ria van bessen]

Hendrik Horrelman is RK. Volgens f405 dd 19-01-1800 waarhij samen met Berent Bongers wordt genoemd. 

[ria van bessen]

bericht 2Arent van der Bent woonagtig op den huize Nieuwenhuis is hier begraven op het kerkhof.14 jan 1794 Heino begraven 16769-1811

[Janny Lalkens]

Hoofdgeld 1764, 1765 en 1767 zijn registers waarin de inwoners van de buurtschappen van Zwollerkerspel staan. Omdat Willem Assies van der Bent in die tijd in de stad Zwolle woonde, komt hij niet voor in deze registers en waarschijnlijk geldt dat ook voor zijn broer Arent Assies.Of er van inwoners van de stad Zwolle Hoofdgeldregisters bewaard zijn gebleven weet ik niet.

[Herman van der Bent]

Er zijn zeer waarschijnlijk in het HCO ook registers van het hoofdgeld 1764 - 1767 uit Zwolle zelf. Zie: https://www.archieven.nl/nl/zoeken?miva ... iview=inv2, onder 2.2.7.2.2.6, inventarisnummer 9492 t/m 9521. Hierin staan de gezinshoofden met aantallen kinderen en personeel. Hiermee is vast te localiseren waar Willem Asjes van der Bent en Arent Asjes van der Bent in Zwolle wonen (waarschijnlijk in de Dieserstraat?) en misschien staat er ook wel een beroep ofzo, waarmee we nog wat meer houvast krijgen wat ze in Zwolle doen/zijn.Ik zie ook wel nog wat kinderen met de achternaam "van der Bent" van (denk ik) met name Arent die belijdenis doen in Zwolle (uit de Diezerstraat?). Dat kan ook nog wel wat inzicht bieden. Met alles wat we nu al weten van het Haesterveer geeft dat veel context rondom Willem en Arent en misschien is er nog wel ergens iets te vinden waaruit duidelijker wordt waarom deze broers zich "van der Bent" gaan noemen.Waar en wanneer zus Anna Asjes en zwager Hendrik Geerligs overlijden is nog een los eindje. Die wonen trouwens wel lang bij het Haesterveer, maar krijgen tot zover bekend geen kinderen. Dat is wel opvallend. Ik vond in de GI ook nog een Anna Esjes wonende te Haerst die getuige is bij de ondertrouw van Anna Geerligs, 14-09-1782. Haar schoonzus?

[Maarten van der Bent]

Beste Herman (en anderen),Ik heb met veel belangstelling deze thread en andere threads van je gelezen. Zelf ben ik de kleinzoon van Jacob Hendrik van der Bent (1927-1999) en Arent Asjes van der Bent is dus ook mijn voorouder.Op de website van Jan Hein Slootmaekers was ik eerder dit tegengekomen:Arend gaat op 26 september 1755 met attestatie naar Beverwijk en komt in december 1776 met attestatie uit Monnikendam terug als Arend Asjes van der Bend. Hij werkte en woonde op het landgoed van de heer Teengs te Edam. Hij doet op 16 april 1753 belijdenis te Zwolle. In 1773 vertrekt hij naar Diepenveen, waarschijnlijk naar kasteel Boxbergen. In 1776 komt hij uit Wesepe (bij Boxbergen) naar Zwolle. In 1783 vertrekt hij uit Zwolle naar kasteel Schoonheeten naar Raalte. Hij woonde bij zijn overlijden bij het kasteel Nijenhuis te Heino. Alle genoemde kastelen werden bewoond door leden van de familie Bentinck. Bron: https://gw.geneanet.org/malinka1?lang=n ... der+bendDe theorie van Jan Hein Slootmaekers lijkt dus te zijn dat Arent Asjes zich Van der Bent is gaan noemen omdat hij hovenier was voor de Bentincks. Dit verklaart ook zijn omzwervingen in Holland. Ik kan de waarde van deze hypothese verder niet beoordelen.Wellicht is er een verband met de familie van zijn moeders kant. De ouders van Agien Arents, Arent Arentsz en Eva Hansdr, zijn getrouwd in Haarlem en komen in 1674 naar Zwolle. Aangezien Assien Willems in 1737 overleed kan het zijn dat Willem Asjes en Arent Asjes naar de familie in de omgeving van Haarlem zijn getrokken?EDIT: Ik zie dat de link met de Benticks eerder in deze thread ook al genoemd is. De link tussen de familie van Agien Arents en Kennemerland ben ik nog niet eerder tegengekomen. Misschien is dat de moeite van het uitzoeken waard?

[Janny Lalkens]

Hallo MaartenAls u de bijdragen van Ria vanaf 29 april leest: daar wordt als vader van Aagje Arents een Arent Lubberts genoemd en dat is bewezen aan de hand van de familierelatie met Jan Berents, die in een momberstelling werd genoemd. Ik heb als ouders Arents Arents ook op Internet gezien, maar ik ga toch voor Arent Lubberts als vader en niet die Arent Arents. Vanaf dat ik vele jaren geleden voorouders van de Van der Bents zag en wist dat ze bij Bentincks werkten, vermoedde ik een samenhang tussen die namen. Mijn vroegere overbuurvrouw was een Van der Bent, vandaar mijn extra belangstelling. Maar nu ik sinds dit onderwerp weet, dat ze uit Noord Holland kwamen met die naam en vooral daarná voor de Bentincks gingen werken, vraag ik me af of dit het geweest is dat hen voor de naam Van der Bent liet kiezen. Ze kwamen wel uit een buurtschap waar de namen Bentinck en Van Benthem als medebewoners/eigenaars van erven en landerijen rond zongen, maar het wérken voor de Bentincks gebeurde toch vooral ná de naamskeuze en niet ervoor? Ná de terugkeer uit Noord Holland, toen ze al met die achternaam terug kwamen.

[Maarten van der Bent]

Beste Janny,Dank voor de reactie. Arent Lubbers klinkt inderdaad waarschijnlijker als ouder. Dat vind ik als Haarlemmer uiteraard wel jammer

[Janny Lalkens]

Het volgende doe ik even uit mijn hoofd, ik kan er een paar jaar naast zitten: al jaren verwonder ik me over een voormoeder van me, die komend uit Haerst rond 1780-1785 in ondertrouw gaat in Assendelft. Het schijnt, dat toen ook haar toekomstige man die dag aanwezig was in Assendelft. Ik meen dat er een Assendelft in Noord Gelderland is, maar iemand die me een wederdienst wilde bewijzen heeft me een kopie gestuurd vanuit het archief daar bij u in Haarlem, waar die ondertrouwaantekening was gevonden. Het is dus echt in Assendelft bij Haarlem gebeurd. Getrouwd en gewoond werd er later in Zwolle en Haerst.Daarbij ben ik altijd verbaasd, dat ondanks de wat moeilijke manier van reizen ( per schip over de Zuiderzee?) men vanuit Overijssel vrij gemakkelijk ging werken in het westen van Nederland. Zie ook de Van der Bents. Daarover las ik eens, dat men bijvoorbeeld in Amsterdam graag als dienstbode een boerendochter uit Overijssel in hun huizen liet werken. Die waren gespierd, konden hard werken. Waarschijnlijk waren ze ook goed gevoed in hun jeugd.                                                   ***Oud rechterlijk archief Zwollerkerspel, bewerking door J. Rientjes:f207 - 13 mrt 1709 - Richter Wilhelm Vriesen.     Keurnoten Berent Eckelhoff en Willem van Megen.     In het Gericht is verschenen Marrechien Peters, weduwe van Arent Lubbers aan de Veghte, in dezen met Wolbert Meijer als momber geas­sisteerd. Zij heeft over haar drie onmondige kinderen (Aeghte, Pe­tertien en Lubbert Arents), bij haar voornoemde eheman zaliger in echte geprocreerd, tot mombers verzocht Harmen Beniers, aangehuwde oom van vaders zijde, en Jochem Claesen, aangehuwde oom van moeders zijde. Beiden zijn mede in het Gericht gecompareerd en zij hebben deze momberschap bij handtasting aangenomen.     Waarna zij comparante aan haar voornoemde drie kinderen erfuiting heeft gedaan en aan dezen voor hun zaliger vaders goed bewezen on­der hun drieën een somma van 60 Caroli gulden, aan hun uit te keren als zij 18 jaren oud geworden zullen zijn. Dit aan hun bewezen goed zal bij voorafsterven van één of meer van deze kinderen niet op de moeder, maar op de langstlevende(n) van de kinderen erven en ver­sterven tot aan de dood van de laatste. Verder belooft zij erfui­terse de genoemde haar kinderen tot die tijd van 18 jaren toe in kost en kleren te zullen onderhouden en hun ondertussen lezen en schrijven te laten leren na behoren. Waarmee zij comparante ver­klaarde een oprechte en "sincere" erfuiting aan haar voornoemde kinderen te hebben gedaan, waarvoor zij verbindt haar persoon en goederen als volgens het recht. Zonder argelist.     - Jusjurandum per tutores remissum es f77 - 8 nov 1738 - Richter Tomas van Muijden.Keurnoten Jannes Kuiper en Gerrit Dijkman.In het Gericht is verschenen Aegt Arents, weduwe van Assjen Willems te Haarst, met Gijsbert Hendriks als momber geassisteerd. Zij heeft over haar vier onmondige kinderen (Annegjen, Willem, Arent en Gerrit Assjes), alle bij haar voorschreven eheman in echte verwekt, tot mombers verzocht en verkregen Jan Berents in Streukel, aangehuwde neef van de kinderen, alsmede Egbert Jansen te Haarst [-]. Zij zijn daarop persoonlijk in het Gericht verschenen en zij hebben deze momberschap bij handtasting aangenomen.Waarna zij comparante in presentie van de genoemde mombers aan de voorschreven haar kinderen erfuiting "zullende doen", zo heeft zij met handtasting in edes plaats verklaard thans in zodanige slechte staat te zijn, dat zij aan deze kinderen voor wijlen hun vaders goed niets kan bewijzen. Waarmee na examinatie van de boedel de voornoemde mombers verklaard hebben vergenoegd te zijn.Verder is mede gecompareerd de bruidegom Gijsbert Hendriks. Hij heeft verklaard naast [neffens] de voorschreven comparante de voornoemde kinderen na staatsgelegenheid in kost en kleren te zullen onderhouden, en lezen en schrijven, en de dochter ook het naaien te laten leren na behoren, en deze kinderen [de selve] als zijn eigen kinderen aan te nemen.Assien Wilms otr. 10 mei, trouwdatum 2 juni 1721 met Agien Arens aan de Vegte. S.G. zijn zwager [Lubbert Arents ?] en H.G. haar zuster. [Petertje?]Agien haar vader heet Arent Lubberts. In 1728 en 1732 laten Assien en Agien een Arent dopen en in 1736 een Lubbert, als 6e kind. Arent Lubberts is verwant aan Harmen Beniers. Harmen is voogd als aangehuwde oom volgens f207 dd 13 mrt 1709.Hij kan dezelfde zijn als Harmen Baniers uit Streukel die ook een dochter Aagte heeft. Zij is gehuwd met Jan Berents. Deze Jan Berents komt uit Vollenhove. Zie Hasselt trb 204 1716 blz 93.Zie Van Papier naar digitaal. Daar staat, ongeveer april 1716, getrouwd te Hasselt:Jan Berents j.g. van Vollenhove en Aagie Harmens Banier j.d. van Streukelen.Deze Aagie is een dochter van die oom/voogd van “onze”  onmondige Aagtje Arents uit 1709. Ze is een dochter van oom Harmen Beniers.Jan Berents, Aagtje Baniers haar man, is een aangehuwde neef van Aagtje Arents en hij is van haar kinderen een aangehuwde achterneef.Een jong gestorven kind van Aagtje Arents heet Lubbert, net als Aagtje haar broer. En als Aagtje trouwt, heet ze in de omschrijving ook nog eens “aan de Vegte”. Arent Lubberts woonde aan de Vegte. Zie momberstelling 1709.Dus Arent Lubberts als vader voor Aagtje Arents  is door Ria meer dan voldoende bewezen en daarom is het jammer, dat het een paar keer fout op Internet staat. Veel mensen nemen het dan fout van elkaar over en probeer zo’n fout er dan maar eens weer uit te krijgen!     

[Herman van der Bent]

Hallo Maarten, leuke reactie en een kleine wereld! Ik ben opgegroeid in Witharen (Ommen) en ben als klein jongetje wel op de boerderij van je opa en oma in Witharen geweest. Daar heb ik in mijn herinnering ook wel met kleinkinderen gespeeld. Touw draaien in de schuur? Het zal rond 1995 geweest zijn, ik ben van 1986. Ik ben inmiddels verhuist naar Den Haag. Jij naar Haarlem. Vooralsnog is de eerste vermelding van "van der Bent" in deze familietak nog wel in Haarlem, bij het aanvragen van ondertrouw op 24 april 1757 in Haarlem waar Willem Asjes van der Bent gaat trouwen met zijn eerste vrouw Hendrikje Mensen die in Haarlem woont. Willem Asjes van der Bent woont zelf dan in Beverwijk en werkt daar op het landgoed Akerendam. Dat landgoed bestaat nog en ik heb de stichting die het beheerd gevraagd of ik eens in de archieven mag kijken, maar nog geen reactie ontvangen. Willem Asjes is pas een jaar eerder uit Medemblik gekomen (als Willem Asjes) en zijn aanstaande vrouw Hendrikje Mensen woont ook nog geen jaar in Haarlem, ze heeft daarvoor 11 jaar in Amsterdam gewoond. Na het trouwen op 8 mei reizen ze naar Zwolle waar Willem acht dagen later wordt ingeschreven als kleinburger.De broer van Willem, Arent Asjes, is ook mijn voorvader. Hij is tijdens het trouwen van zijn broer Willem in 1757 in Heemskerk, vlakbij Beverwijk, en gaat zich pas in 1762 bij zijn trouwen in Monnickendam ook "van der Bent" noemen. Hij heet nog Arent Asjes bij zijn attestatie in 1759 van Heemskerk naar Heemstede en ook in 1759 van Heemstede naar Monnickendam. Hij zal zijn broer Willem nog wel gesproken hebben, maar gaat zich toch pas bij het trouwen "van der Bent" noemen. Waarom ze zich "van der Bent" gaan noemen kan goed uit een familieband voortkomen, maar dat is vooralsnog nog niet gevonden. Het zou ook kunnen dat het toch ergens uit de omgeving van Beverwijk komt, al wonen ze beiden maar kort in die omgeving. Misschien was het in Noord-Holland een gebruik om bij het trouwen al een achternaam op te geven ofzo? Dat alleen naam + patroniem niet genoeg was en dat ze voorlopend op de invoering van de algemene achternaam hier al strikter in waren? En dat Arent dat maar heeft overgenomen van broer Willem? Arent werkt bij zijn trouwen op een landgoed van de heer Teengs in de Purmer (al is het niet echt goed leesbaar bij zijn attestatie van 1759 naar Monnickendam). Misschien dat er van de heer Teengs ook nog wel een privearchief is waar iets over het naamgebruik van Arent Asjes te vinden is. Tenslotte houd ik de optie ook nog open dat het iets te maken heeft met het worden van kleinburger in Zwolle van Willem op 16 mei 1757. Ik denk dat hij bij het trouwen al wist dat hij kleinburger in Zwolle ging worden. Dat daar een aanvraag aan vooraf ging of dat iemand hem gevraagd heeft. Daarvoor moet zijn leven in Zwolle nog beter in kaart gebracht worden tussen 1757 en 1769. Over die periode weet ik nu nog niet zoveel, maar er zijn nog wel bronnen, o.a. van het hoofdgeld Zwolle van 1764 tot 1767. Die zijn in te zien bij het HCO in Zwolle. Ik hoop in de zomervakantie daar eens naar toe te kunnen.@ Janny (en eerder Ria), bedankt voor het steeds meedenken en het in het juiste perspectief zetten van deze zoektocht!

[Janny Lalkens]

Hallo Herman en anderenAls je dan toch in het HCO bent deze zomer, kan ik je ook het markenarchief van Haerst aanraden. Daarin wordt Asjen Willems genoemd en ook Hendrik Geerligs. Het zal vermoedelijk niet meer te achterhalen zijn, maar zou die Hendrik Geerligs een voormalige veermansknecht kunnen zijn? Opmerkelijk dat hij RK was. Ik stel me zo voor: weduwe Aagtje met haar dochter: moeten om dat veer te kunnen blijven bedienen een sterke knecht inhuren.Van enkele slechte kopieën uit het markeboek: Asjen Willems: huurt 2 morgen van de Heer van Haerst . Voor elke morgen moet 2 stuivers worden betaald. Verponding? Jaartal?Hendrik Geerligs: 3 scharen in de marke.  Later: De veerman 3 scharen. Was dit 18 dec. 1791? Ik heb dat niet compleet en wat ik heb is van slechte kwaliteit. In het markenboek zitten 2 oude lijsten van morgentallen en eentje van 1770.