De (groot)ouders van de Zwolse aartspriesterneven Arnoldus en Johan Wayer

[huengeswajer]

Over de Zwolse aartspriesters Arnoldus (1606-1692) en Johan Wayer (overl. 1624) zijn diverse publicaties verschenen. Arnoldus Wayer voerde hetzelfde wapen als de uitgestorven Zwolse rk patriciërsfamilie Wayer. Die familie is traceerbaar vanaf de 15e eeuw in Zwolle en Overijssel.De uitgestorven tak die eindigt met Johan Wayer (overl. 1600) en getrouwd was met Maria van Besten is  beschreven in GN in 2001 door Berend van Dooren.De vraag is: hoe passen die aartspriesters in die familie?Arnoldus Wayer heeft in zijn geschrift “Nopende etc.” diverse familieleden (veelal neven w.o. telgen Vermeer) van hem genoemd waaronder zijn grootmoeder Syberich Wijers waarbij hij opgroeide en zijn zuster Petronella. Volgens “Nopende etc.” zouden zijn zuster en zijn moeder tijdens hun leven enkele keren clandestiene rk diensten (ook na 1626) hebben bijgewoond waarbij zij uit het betreffende pand moesten vluchten om aan ontdekking te ontkomen.De hypothese die ik de forumleden voorleg is dat Arnoldus Wayer de zoon was van Peter Waier (z.v. Peter Waier) en Beeltje Berents, Berendt Gerridts d. achter den torn die in 1603 te Zwolle trouwden.In 1611 trouwt zij als weduwe van Peter Waeijer met Engelbert Joechemsens sa. Joechen Weners? Willems s. NB Deze Engelbert Jochems is waarschijnlijk een Vermeer.Dat deze Beeltje Berents een telg is uit de Zwolse rk patriciersfamilie Wijers volgt uit het feit dat zij in in 1626 trouwt voor de 3e keer met Alexander Abrickromme, cornet onder Ritmr Urij als Biele Wijers n.w. van sal. Engelbert Jochums wonende achter den toorn. Deze Alexander Abrickomme oftewel Abricombi die later zelf ritmeester werd deed in 1626 overigens belijdenis en hun zoon Alexander werd NH gedoopt.Bij de NH doop van een kind van Robert Abercrombie (waarschijnlijk een broer van Alexander Abercrombie) genaamd Beeltgen in Nijmegen in 1635 waren volgens een publicatie in DNL 1983 van Dr. J. Mac Lean ondermeer als getuige aanwezig Alexander Abercrombie en Petertje Waeijers.In 1636 trouwt Berent Dericksen, Derick Wolters s. aen den Vischmarckt en Pietertien Waeijers, Pieter Waijers n.d. achter den Torn (met Attestatie tot Winsum getrout).In 1585 trouwt te Zwolle Berendt Gerrijdtsen end Sijberich Hendricks. In 1600 trouwt Willem Jansen, wonende met Remmelt Voerman buijten de dieser poort, ende Geertken Eskens, wonende met Sijbrich, w. van z. Berent Geritsen (NB Siberich en varianten daarvan waren destijds een zeer zeldzaam voorkomende voornamen in Zwolle). 

[huengeswajer]

Graag wil ik hieraan nog toevoegen dat in 1593 een Arendt Wayer samen met zijn vrouw Mechteldt in Zwolle een testament laten opmaken waarbij Berendt van Ittersum als momber optreedt van Mechteld. Daarin benoemen de echtgenoten elkaar tot universeel erfgenaam waarbij de 3 kinderen (Mechteldt, Albert en Tybert) van Swierken, een zuster van Mechteldt overigens ook wat krijgen. Kennelijk hebben Arendt en zijn echtgenote geen kinderen.Mogelijk dat de eerdergenoemde Peter Waier zijn zoon Arnoldus heeft genoemd naar zijn broer Arendt.Verder blijkt uit een inwoners overzicht (ik meen rond 1700) dat er een armenhuis in Zwolle stond dat naar Peter Wajer werd genoemd.Ik ben benieuwd naar mogelijke reacties.Boudewijn Huenges Wajer

[klunder]

De erfuiting in Zwolle zegt dat Peter Waijer en Beeltje Berends alleen 2 minderjarige dochters hadden, Arentien en Petertien:f5 dd.01-06-1611, Momberen over z. Peter Waijers twee kinderen: Johan Goessens en Derck Cornelissen. Bieltien Berendts weduwe van Peter Waijer heeft aan haar twee kinderen Arendtien en Petertien erfuiting gedaan en dezelve voor vaders goed bewezen tiendehalfhondert car.gl., elk een bedde met toebehoor en elk een nieuw gouden ring, en heeft beloofd de kinderen in kost, kleren en alle lijves nooddruft te onderhouden tot de mondige jaren toe, stellende daarvoor als onderpand al haar goederen, en heeft mede beloofd dat bij vooroverlijden zonder lijfserven dat de kinderen op elkaar komen te erven. Gr. Peter

[huengeswajer]

Peter,Bedankt, Hoewel ik het vermoedelijk wel in die hoek moet zoeken valt Peter Waier dus af als vader van Arnoldus Wayer. Vooralsnog ga ik wel nog wel van uit dat Sijberich Hendriks, getrouwd met Berendt Gerritsen Wijer de grootmoeder Sijberich Wijers is die Arnoldus noemt in zijn "Nopende etc." In dat geschrift heeft hij het op enig moment over zijn moeder en de suster. De vraag is of hiermee Petronella, zijn zuster is bedoeld of een zuster van zijn moeder.groet, Boudewijn

[ria van bessen]

 Misschien heb je hier nog wat aan.Zwolle transport f615 dd.20-08-1585 - Bekenden Berendt Gertzen en Sijberich [-] zijn huisvrouw verkocht te hebben aan Gerrijt Wijer en Marigen [-] zijn huisvrouw, en Berendt Wijer, en hun erfgen. 9 glgl. jaarlijks uit een huis en doorgaande wehre gelegen in Voerstraete naast Pilgrum Buisch ter ene en Jacob van Santen ter andere zijde, strekkende voor van de straat achter aan Unser Liever Frouwen kerckhoff, wezende de eerste rente naast 7 glgl. jaarlijks, en losbaar met 150 glgl. Schepen Albert Jacobszen.

[klunder]

Ik denk dat de Wijers zo in elkaar zitten:in Zwolle zit een testament (10-09-1578) waarin Wijer Engberts (ziek zijnde) zijn kinderen noemt:- Berent Wijers, conventuaal in Bethlehem- Gerrt Wijers, getrouwd met Merrijcken NN- Biele Wijers, getrouwd met Berent GerrijtsBerend Gerrits x Biele Wijers krijgen het grootste deel van de erfenis (en de woning) na uitkering aan haar 2 broers.Ik denk dat Berent Gerrijts na het huwelijk met Biele, voor de 2e keer trouwt (1585) met Siberich Hendriks, en dat ze daarom ook hun dochter Biele noemen (ter ere van de overleden eerste vrouw), en Berent en Siberich dus geen "Wijers" zijn.

[huengeswajer]

Destijds heb ik het familiedossier Wijer bekeken waarin niet geheel aansluitende fragmentgenealogien waren opgenomen en daarin kwamen ook Geert Wijer en Marieke v. Sonsbeeck voor die ondermeer als zoon had de bekende Engelbert Wijer die trouwde met Maria Sybilla van Bronckhorst. Deze Geert Wijer zou een zoon zijn van de in 1584 beiden overleden Wijer Hesselsen en zijn echtgenote Machteld. In dat overzicht kwam ook Sybilla Wijer (overl. na 1658) voor die volgens dat schema een nicht of achternicht zou zijn van de voornoemde Geert Wijer. Zij zou volgens aantekeningen van mij achtereenvolgens getrouwd zou zijn met Arend Wayer, als vader van de aartspriester Arnoldus Wayer, Engbert Vermeer en Alexander Abercrombie. Inmiddels lijkt mij op grond van mijn laatste (en in dit forum genoemde) gevonden huwelijken dat niet logisch. Berendt Wijer die voorkomt in de door jou aangehaalde transportakte van 1585 kwam bij mijn weten niet voor in dat schema. Dat die Berendt en Sijberich die m.i. dat jaar net enkele maanden getrouwd waren iets verkochten aan familieleden lijkt mij zeer wel mogelijk. Uit die transportakte zou dan geconcludeerd kunnen worden dat er naast Berendt Gertzen ?Wijer? met Sijberich nog een Berendt Wijer was.Uiteraard blijf ik nog even puzzelen met wat ik thuis heb en online kan opsnorren voordat ik naar het HCO kom maar wellicht kan je nog iets weten over jouw hulp aan Berend van Dooren m.b.t. dat artikel in GN van 2001. Naar ik aanneem was jij betrokken bij het bovenwater halen van die "twistgesprekken", het testament van Johan Wayer echtg. van Maria van Besten en een regest over een boedelscheiding uit 1564. Ik begreep uit het verhaal dat er nog enkele namen daarin voorkwamen die niet helemaal pasten in de constellatie van hem, de 2e echtgenoot van Maria en zwagers en schoondochters. Wellicht levert dat nieuwe aanknopingspunten op m.b.t. de mogelijke positionering van de aartspriesters Johan Wayer en Arnoldus Wayer.Ik heb hier een (vermoedelijk zelf gemaakt word document "Analyse Wayeracten 16e eeuw" waarin die van 11-7-1564 en van 17-7-1790 (incomplete opsomming) maar de acten zelf kan ik niet meer vinden. Maar dat analysedocument levert geen nieuwe gegevens op anders dan dat er bij Eva ondermeer sprake is van het verkrijgen 1/3 van het land in Mastenbroek (kregen andere niet genoemde familieleden dan de ander 2/3 daarvan?) en ondermeer de helft van een weiland in Deeze waarvan de andere helft van Henrick van Essen was.NB Uit aantekeningen die ik destijds van de heer Streng kreeg somde hij nog enkele kinderen op van Johan Wayer en Maria van Besten waaronder de aartspriester Johan Wayer maar waar hij dat op baseerde is mij ook na telefonisch contact met hem toen niet duidelijk geworden.

[ria van bessen]

Tegen wie heb je het eigenlijk? Tegen mij of tegen Peter?

[huengeswajer]

Ria, Die berichten hebben elkaar gekruist. Ik had het tegen jou. Maar het bericht van Peter maakt het er niet gemakkelijker op.

[huengeswajer]

Peter, Bedankt voor die informatie over dat testament en die mogelijkheid van dat 2e huwelijk. Dat klinkt plausibel maar dan blijven de vragen over:1) Waarom wordt Beeltgen Berends, d.v. Berend Gerrits dan bij haar 3e huwelijk Biele Wijers genoemd ?2) Wie was dan Syberich Wijers de grootmoeder van de aartspriester Arnoldus Wayer die hij in "Nopende etc" noemt?