Testament/boedelscheiding gezocht

[ria van bessen]

Er zijn 2 Derk Jans in Berkum

En volgens mij is deze de juiste.

f52 - Eodem [21 feb 1680] [geen Richter en keurnoten vermeld].
Gecompareerd is Derck Jansen te Berckum. Hij heeft over zijn twee onmondige kinderen [niet genoemd] tot mombers gesteld Willem Herms in den Ham en Henrick Jansen. Die beiden hebben aangenomen deze momberschap na vermogen te zullen waarnemen, en zij hebben tesamen naast [neffens] de vader verklaard, dat deze aan zijn kinderen uit onvermogendheid geen erfuiting kan doen. Zonder argelist.


02-03-1680 Derck Jans wedr. tot Berckum en Geertien Willems, Wigbolt Jans naegelaten wed. tot Haerst
moet erffuijttinge doen

van haar geen erfuiting gevonden

f20 - Eodem [10 juni 1673] - Richter Emanuel van Twenhuijsen.
Keurnoten Georgh Liestemaker en Wilhelmus Lipperus.
In het Gericht is verschenen Willem Janssen, woonachtig tot Winssem. Hij heeft tot mombers over zijn dochter Fijtjen Willems, bij zijn zaliger huisvrouw Fijtjen Herms geprocreerd en nagehouden, verzocht en gesteld Hermen in 't Clooster, bestevader van de moeders zijde, en Wigbolt Jans, oom van de vaders zijde.

en de andere uit berkum is deze

f113 - 22 aug 1686 - Richter Herman Meuwsen.
Keurnoten Roelof van Sonsbeek en Gerrijt van Rijssen.
In het Gericht zijn verschenen Derk Jansen en Claasjen Berens, tutore marito, eheluiden. Zij verklaarden voor hun en hun erfgenamen voor een somma van penningen, hun comparanten te danke voldaan en betaald, eeuwig en erfelijk te hebben verkocht, gelijk zij verkopen, cederen en transporteren in en vermits dezen, aan de erfgenamen van wijlen Jan Potkamp, te weten Antonia, Engelina en Jan Potkamp, de helft van hun comparantens kampje land gelegen aan het einde van de Nieuwen Dijcks Stege, en met het andere einde aan het Berkummer Velt, hetwelk met elshout bepoot is, en dan nog een akker land gelegen in het erve Vrijlinck, zoals [deze] thans door de weduwe van Hermen Jansen wordt bewoond, en dan nog 5 scharen op het Berkummer Velt, in dit kerspel van Zwolle in de boerschap Berkum gelegen, zijnde tesamen vrij eigenlijk goed, en onbezwaard met enige uitgaande renten, maarmet zijn recht en gerechtigheid, raad en onraad vanouds daartoe behorende. Beloven "het zelve voorts" te zullen wachten en waren voor alle evictie en opspraak als volgens het recht.


f259 - 17 aug 1689 - Richter Herman Meuwsen.
Keurnoten Otto Meuwsen, Doctor, en Jacobus Chevalier.
In het Gericht is verschenen Derk Jansen te Berkum. Hij heeft over zijn twee onmondige kinderen (Hendrikjen en Wijghmentijn), in echte geprocreerd bij zijn zaliger huisvrouw Claasjen Berens, tot mombers verzocht Geert Jansen Meijerink, oom van de vaders zijde, en Hannes Jansen tot Doorn in het kerspel van Hellendoorn, de kinderen hun zaliger moeders neef. Die daarop door het Gericht verhoord zijnde, deze momberschap hebben aangenomen en beloofd als goede mombers waar te nemen,


f248 - 11 mei 1689 - Richter Herman Meuwsen.
Keurnoten Gerrijt van Rijssen en Jan Woertman [Woortman].
In het Gericht is verschenen Derk Jansen te Berkum. Hij verklaarde voor hem en zijn erfgenamen voor een somma van penningen, hem comparant te danke voldaan en betaald, eeuwig en erfelijk te hebben verkocht, gecedeerd en getransporteerd aan Peter Enghbers en zijn erfgenamen zijn comparantens ene morgen land gelegen in de Velthoek van de boerschap Berkmen achter de Weerd en het spijker van de weduwe ter Beeke, in dit kerspel van Zwolle; zijnde vrij eigenlijk land en onbezwaard met enige uitgaande renten, "edogh" met zijn recht en gerechtigheid, raad en onraad vanouds daartoe behorende. Zonder argelist.
- De gerichtschrijver Holt zal voor de comparant tekenen en zegelen

Conclusie is dan - Evert Jans kende haar als ook wonende in Haarst?

[Herman van der Bent]

Zou kunnen, al begrijp ik het nog niet helemaal.

Als Grietje Willems in 1695 trouwt met Evert Jansen Pappelendam, dan gaan de proclamatien tot Windesheim. Daar woont zij dan waarschijnlijk. Is het dan niet logischer dat haar vorige man daar ook woonde en dat we dus een Derk Jansen zoeken die met haar in Windesheim woonde?

[ria van bessen]

In Windesheim is geen huwelijk te vinden van ene Derk Jans met een Grietien of Geertien Willems.
Ook geen lidmaatschap.

[Egbert_]

Ik vraag me af of de juiste koppelingen worden gemaakt.

(trb Windesheim)
- 27-08-1671 Willem Jansen op den Sloot, en Phijghjen Harmsen in t' Clooster tot Windsheim
in den h. Ehe-stant bevesticht, na dat drie voorgaende proclamatien sonder wettelijcke verhinderinge op drie aghter een volgende rust-dagen waren geschiet
- 27-09-1674 Wigbelt Jansen j.m. naegel. soon van Jan Willemsen op den Sloot tot Zwol en Joanna Dercksen j.d. van Derck Jansen op den Oort tot Windesum

Deze Wigbelt overlijdt (vóór 10-07-1679) eerder dan zijn vrouw, die hertrouwd met Berent Eerenst van Raelte.
momber: Willem Slootman

[Egbert_]

02-03-1680 Derck Jans wedr. tot Berckum en Geertien Willems, Wigbolt Jans naegelaten wed. tot Haerst
moet erffuijttinge doen

Hier hoort bij:
Zwolle, 1675, Den 9 Januarij (otr)
Wichbolt Jansen j.m. en
Geertien Willems j.d. beijde voor den Ordel

[Janny Lalkens]

In boek 612/bewerking J. Rientjes, wel de erfuiting van Derk Jans gezien, niet van Geertien Willems.

f52 - Eodem [21 feb 1680] [geen Richter en keurnoten vermeld].
Gecompareerd is Derck Jansen te Berckum. Hij heeft over zijn twee onmondige kinderen [niet genoemd] tot mombers gesteld Willem Herms in den Ham en Henrick Jansen. Die beiden hebben aangenomen deze momberschap na vermogen te zullen waarnemen, en zij hebben tesamen naast [neffens] de vader verklaard, dat deze aan zijn kinderen uit onvermogendheid geen erfuiting kan doen. Zonder argelist.

[ria van bessen]

Zoals al eerder geschreven; er is geen huwelijk of lidmaatschap van ene Derk Jans en Grietien Willems in Winsdesheim.
De enige Derk, die mogelijk de gezochte is, is diegene die met Geertijn Willems trouwt.
Tja en dan bij de Ordel, wellicht dienstbodes?

Moet dit verder dan wel uitgezocht worden ? Lijkt me niet, er wordt getwijfeld vanwege de vermelding Windesheim.

[Herman van der Bent]

Het uitzoeken van Grietje Willems x Derk Jansen heeft inderdaad niet zoveel prioriteit. Dat was handig om te weten als het relatief makkelijk te vinden was. Ik ben blij dat we Evert Jansen Pappelendam nu redelijk goed in het vizier hebben, omdat hij of zijn vrouw Fennigje Lucas "goede bekenden" waren van Willem Assies en Egbert van Bercum. Ik weet niet helemaal wat de beste route is om verder te komen. Soms moet je het ook even laten rusten om weer op een goed idee te komen.

In mijn achterhoofd heb ik wel het idee om het eerste deel van het leven van Evert Jansen Pappelendam nog beter in kaart te krijgen. Is hij bijvoorbeeld inderdaad degene die in 1659 in Utrecht trouwt met Hendrijn van Winterswijk. En hoe ziet die familie er verder precies uit. De familierelatie met Willem Assies zal ook niet heel direct zijn. Als hij een oom was geweest had dat er wel gestaan, dus goede bekenden betekent waarschijnlijk een wat vager familieverband. En dat kan natuurlijk ook nog via zijn vrouw Femmetje Lucas lopen, en ook via Annetje Warners.

Ook heb ik nog steeds niet zo veel gevoel bij wat er nou wel en niet nog in Zwolle te vinden is. Deze opmerking bijvoorbeeld:

Verder zijn er meer Willem Assiens in Zwolle.
Zoals deze.

Zwolle transporten f188 dd.09-08-1674
Compareerden Egbert Dercks, Hannes Dercks, Derck Dercks en Willem Assies, kinderen van zall. Grietien Egbers, en erfgenamen van Claesien Egbers gewezen huisvrouw van Assien Woltgreve, voor henzelf en voor de absente mede-erfgenamen de rato caverende, en verklaarden voor een welbetaalde somme penningen verkocht en getransporteerd te hebben aan Willemtien Tonnis weduwe van wijlen Rotger Hermsen en haar erfgenamen, hun comparanten erfenis, actien en crediten, schuld en onschuld, hen van gezeide Claesien Egbers aangestorven, en in specie het 1/4 part van 2 katersteden gelegen tot Assenderp, zijnde int geheel bezwaard met 600 glgl. kapitaal.
Coram Hopman Conraedt Wulfsen.

Kleinzoon Willem Assies koopt in 1757 (terwijl hij nog in Beverwijk zit) ook plotsklaps het burgerschap van Zwolle. Mogelijk dat er al eerder binnen Zwolle meer te vinden is?

[Janny Lalkens]

Ria schreef 20-8-2020

"Zwollerkerspel f171 - 6 nov 1695 - Richter Herman Meuwsen.
Keurnoten Bernard Keizer, Proc., en Peter Buis, Procur.
In het Gericht is verschenen Evert Jans van Poppelendam. Hij heeft over zijn vier onmondige kinderen (Lucas, Jan, Matthijs en Antonette), in echte geprocreerd bij zijn zaliger huisvrouw Fennighjen ... [leeg= Lucas], tot mombers verzocht Eghbert van Barcum en Willem Assijs, beide goede bekenden en naberluiden [= buren]. Zij zijn daarop door het Gericht verhoord en zij hebben deze momberschap aangenomen en beloofd als goede mombers te zullen waarnemen.
Waarna de comparant aan zijn genoemde kinderen ter presentie van de voornoemde mombers erfuiting heeft gedaan en aan hun voor hun zaliger moeders goed heeft bewezen aan ieder een somma van 25 Caroli gulden, makende tesamen 100 gulden, en bovendien aan de dochter "een bedde buire" zonder veren, met 2 kussens en 2 lakens. Hij belooft verder zijn voornoemde kinderen te onderhouden totdat ze 20 jaren oud zullen zijn geworden en hen ondertussen lezen en schrijven laten leren. Met welke 20 jaren de gezeide kinderen dit aan hun bewezene eerst zullen vermogen te vorderen. Waarmee hij comparant verklaarde een oprechte en sincere erfuiting aan zijn genoemde kinderen te hebben gedaan, waarvoor hij verbindt zijn persoon en goederen als volgens het recht. Zonder argelist.
- Juramentum per tutores remissum est."

Met deze akte hebben we ook in het vorige onderwerp Van der Bent al gewerkt.

Zelf heb ik vanaf eerste lezing in de vorige zoektocht de focus vooral gelegd op dat woord "naberluiden". Ik heb dat heel letterlijk genomen en wel omdat Haerst in die tijd en vermoedelijk nog wel tot 1900 een gebied voor laarzen en lieslaarzen was. Het was toch Groenewalt, die daar op Arnichem een eigen kerkje wilde stichten omdat het zo moeilijk was om zondags in Zwolle te komen? Het idee werd afgestemd, de dominees van Zwolle voelden er ook niets voor. Je kon grote delen van het jaar daar uit Haerst nauwelijks wegkomen door hoog water en andere drassigheid. Je hebt dan als weduwnaar meer steun te verwachten van buren dan van familie die ver weg woont. Waarbij ik me in dit geval afvraag of die familie er ook wel in grote getale was. Wat/wie er niet is, kun je niet als momber vragen. Als mijn redenering wel zou kloppen betekent het dat er op het moment van de momberstelling in 1695 dichtbij geen familie van Evert Jans van Poppelendam of/en van Fennigje beschikbaar was om als momber te kunnen fungeren en dat dus een beroep op buren werd gedaan.

(Lies)laarzen zijn zeer waarschijnlijk van een latere datum dan waar het hier nu over gaat. Men zal een bootje bij huis/boerderij hebben gehad.

Voor het geval er nog wel een (verre) familierelatie heeft bestaan tussen de weduwnaar Evert Jans en Willem Assies kan dat de reden zijn, waarom Evert Jans opeens opduikt als inwoner van Haerst. Want ik vraag me wel af: waarom ging hij in Haerst wonen?

Dat Evert Jans van Poppelendam dezelfde is als Evert Jans Schutte was nieuw voor me.

[Janny Lalkens]

Met familie van Evert Jans die er mogelijk niet in grote getale zou zijn bedoel ik "heel erg dicht in de buurt van Haerst wonend". Als er bijv. in Utrecht wel familie was, had je er in de praktijk toen door moeilijk reizen en geen telefoon enz. weinig aan.