Claes van Marckel en Tops Goet

[Janny Lalkens]

Bericht 4 met enkele correcties van wat ik uit mijn hoofd deed, waarbij ik die Berend Bongers te Haerst niet in 1741 moet plaatsen, maar als nummer B in de beschrijving van 1806!!!

Uit de beschrijving van de familie Bongers van Gerrie Bongers-Brouwer:

Jacob Jans Bongers ( dus niet Jacob Egbers) X 11-1-1749 Hellendoorn Geesje Berents van 't Camphuis te Egede( Geesje dus niet de moeder van Jacob maar zijn vrouw)

5 kinderen, waaronder zoon Berend gedoopt 29-4-1753 X 1785 Margje Herms Rolten ( van erve Rolten te Haerst)

hun zoon: Goossen Berends Bongers, gedoopt 1788 X Gerridina Hugo

[Egbert_]

F163 – Op 28 november 1789 maakt Wolter Harms uit Streukel bekend dat hij voor ongeveer 14 dagen van Gerrit Ridderinkhof en Albert ter Windmolen heeft aangekogt een erve en goed ]Hoornberg genaamt, bestaande in een huis, hof en onderhorige landerijen, gelegen in de boerschap Holten tesamen voor een somma van 3600 gulden

.
Mooie aanvulling! Die had ik nog niet.
Claes van Marckens goed heet in 1789 dus Hoornberg. En in 1832 in kadaster het het Dekker

Hij zal er ook meteen zijn gaan wonen, want op 3 april 1788 later Wolter Harmsz en Niesjen Jans op ter Wee een zoon Jan dopen in Hasselt. En 6 okt 1793 laten ze hun dochter Hilligjen dopen. Niet vermeld waar ze wonen, maar volgens de huwelijksakte van 28 juli 1821 is ze in Genne geboren.

Overigens was het erf, volgens 629 Register van huizen 1870-1908 deel II (Zalné tot Streukel) in 1870 in het bezit van Gerrit Goosen Bongers. Zoon van Goossen Bongers en Gerridina Hugo.
Volgens de volkstelling 1830 was Berend Hugo kostganger bij deze Goossen Bongers en Gerridina Hugo.

[Egbert_]

Van Minie Buit kreeg ik twee foto's van een verkoop catalogus. Na het overlijden van Femmigje de Ruiter werden haar vaste goederen verkocht. Daarvan werd een catalogus samengesteld:

• 

  Catalogus_stegeman_1.png (239.25 KiB) 3410 keer bekeken

En in die catalogus onder andere:

• 

  Catalogus_stegeman_2.png (137.16 KiB) 3410 keer bekeken

En de verkoop werd in de krant aangekondigd:

• 

  Zwolsche_Courant_19-12-1851.jpg (127.11 KiB) 3410 keer bekeken

Het boerenerf in de verkoop heeft de naam Stegeman. Het huis heeft kadasternr. B637

Jacob Wolff zal de koper geweest zijn. Het huizenregister 1839 meldt:
Genne en Holten nr. 7 kadasternr. B637, Egbert Schrooten (bewoner), Jacob Wolff (doorgehaald wed. Hendrik Jan Ridderinkhof) (eigenaar)
En later in 1859:
Genne en Holten nr. 7 kadasternr. B637, Egbert Schrooten (bewoner) Egbert Schrooten (doorgehaald Jacob Wolff) (eigenaar)

Bij dit erf hoort ook:
19 dec 1702 Hendrick Claessen Spijkerbelt en Fennechien Peters van de Horst verkopen aan Jan Egbers Stegeman en zijn huisvrouw Geesjen Evers van de Horst hun deel van het erve, zoals thans door de kopers zelf wordt bewoond en gebruikt, in dit kerspel van Zwolle tot Holten

[ria van bessen]

Toch nog iets gevonden. Ik heb een akte ontvangen, die wat meer duidelijkheid geeft.

Volgens f179 - 7 mei 1642 verkopen de erfgenamen van zaliger Gerrit Lubbertsen en Grietien van Marckel hun een erve en goed gelegen in Holten aan Rutger van Haersolte tot Westervelt, en waarop Claes Roeloffs meier is.

dl 604 f263 - 24 mrt [martij] 1631 - Richter Cornelis van Dongen.
Keurnoten Arent Arentz, luitenant, en Gijesbert Janss.
Verschenen zijn Gijesbert Michiels, voor hem zelf, met zijn huisvrouw Grietin Claessen, [zij] hebbende in deze zaken tot haar momber genomineerd haar voorschreven eheman, die haar gerichtelijk is toegelaten. Zij verklaarden voor hun en hun erfgenamen "sampt" hun mede-consorten in een steden vaste erfkoop erfelijk en "ommermeer" /: om een somma van penningen ten genoegen voldaan en betaald te zijn :/ aan Corneliss Geertss Top te Genne en zijn erfgenamen te hebben verkocht een jaarlijkse losrente van 20 goudgulden, de gulden ad 28 stuiver gerekend, jaarlijks gaande uit en over [een] zeker erve en gelegen te Holte in het kerspel van swol, breder volgens de inhoud en conform de brief, daar deze transfix doorgestoken is, waarvan de voorschreven koper en Grietgen [-], zijnde de weduwe van zaliger Gerrit Lubberss eigenaren zijn. En de voorschreven comparanten gingen de voorschreven rente aan de koper en zijn erfgenamen "alsoe uijt" volgens Landrecht. Belovende de voorschreven jaarlijkse rente te willen wachten en waren voor alle evictie en opspraak, als hier over ontstaan mag. Daarvoor stellen de voorschreven comparanten tot borg de E. Johan van Ketwijck, die zich [hem] met handtasting en zijn huidige en toekomstige [tegenwoordijge ende toecoemen.] goederen "in ende buijten steden daer voor is obligerende", om alle "desenthalven geleden" hinder en schade daar aan te garanderen en te verhalen. Zonder arg of list.
Actum ut supra.
- Op verzoek van de comparanten en hun borg Ketwijck begeren zal Jan Martinss Steenkerck mede zegelen en tekenen.

[Janny Lalkens]

De vader van Berend Hugo: Berend Jansen/Hugen , overleden 1765 te Streukel ! ( Daarom kom ik nog even met dit gezin hier op het Forum)

X 1. Willempjen Assies (geb. 1697 Ankum/Dalfsen, overl. 1742 Zwk.) 7 kinderen

XX 2. Hendrickien Jacobs uit Streukel, (mogelijk dochter van Jacob Jacobs en Hendrickje Bartels??) ook 7 kinderen.

Laatste kind is Berend Hugo, die zich bij de naamsaanneming in 1811 Ter Wee noemt en daarna weer Hugo. Gedoopt 1753 te Hasselt. De laatste 4 kinderen uit dit 2e huwelijk zijn te Hasselt gedoopt. In 1747 naar Streukel gegaan?

***

Het eerste huwelijk van Berend Hugo met Maria Hendriks Mackee blijft kinderloos. Zij overlijdt dec. 1790 te Berkum.

Dan wordt Gerridina Hugo geboren en 1 of 2 jaar later trouwt Berend Hugo met haar moeder Grietje Gerrits Hegel. Dan is het 31-10-1796. Het gebeurt voor het schoutengericht. Gerridina, die katholiek was gedoopt, wordt geëcht en 5 maanden later volgt de scheiding van tafel en bed van Berend en Grietje. Gegevens overgenomen van mevr. Bongers, die ondersteuning daarbij kreeg van Ria.

Ik had eerst mevouw Mackaay als moeder van Gerridina, maar dat moet de 2e echtgenote zijn: Grietje Gerrits Hegel.

[Egbert_]

Het gezin is inderdaad naar Streukel gegaan, volgens de volkstelling 1748:

0010 Berend Jans en Hendrickjen Jacobs
Strokel, Hasselercarspel
Kinderen boven de 10 jaaren:
Arend Berends
Kinderen onder de 10 jaaren
Hendrik Berends,
Jacob Berends,
Willemtjen Berends,
Aaltjen Berends

nr. 10 in Streukel is beslist niet ter Wee, dat zijn de nrs. 1 Groot ter Wee en 2 Klein ter Wee.

Zelf had ik Hendrickjen Jacobs niet als dochter van Jacob Jacobs en Hendrickje Bartels

Maar als dochter van:

ingeschreven den 28. meert 1695
Jacob Herms tot
En
Aaltien Herms JD
beijde te Steuk.
8 Meij getrout

(trouwboek Hasselt)

Haar eerste dochter laat Hendrickjen Jacobs als Aaltjen !

Doopinschrijving van Hendrikje niet gevonden, wel een doopinschrijving van Hendrikje op 5 maart 1702. Maar deze lijkt me te oud om nog een stel kinderen te krijgen rond 1750. Ik heb denk ik van Jacob Herms een paar doopinschrijvingen over het hoofd gezien.

Wel het volgende dopen gevonden:
Hasselt, 1710 Nov:
30 dito | Jacob Harmens, Aaltjen Harms | Harmen

Dat Hermen en Hendrikje broer en zus zijn blijkt onder andere uit de trouwinschrijvingen (trouwboek Zwolle):

Hermen Jacobs j.m. te Streukelen onder Hasselt met
Albertje Wolters j.d. te Berkum aan de Hoevenbrug
S.G. Gerrit Wolters
H.G. de vrouw van Derk Bruggeman
Consent van beider moeders moet nog blijken.
Bruids moeder geeft consent.
1739. den 24 Meij att. afgegeven om te Hasselt te trouwen.

27-05-1743 Berent Jansen wed. te Bercum met
Hendrickien Jacobs j.d. ter Streukel, onder Hasselt
S:G: Jan Assies
H:G: de huisvrouw van Derk Bruggeman
Erffuiting is getoont.
moeders consent moet inkomen. Is gebleken.

Derk Bruggeman is deze:
15-05-1735 Derk Bruggeman j.m. op den Dijk met
Catharina ter Wee j.d. op't Eijlant
S:G: sijn vader
H:G: haar suster

Bij de doopinschrijvingen heet Catharina gewoon Trientien Jacobs. Ik denk dat zij een zus is van Hermen en Hendrikje.

Maar er zijn nog meer aanwijzingen:
1769: Hermen Jacobs en diens vrouw Albertje Wolters kopen in 'erve en goed, de Groote Weede genaamt'. Zij waren toen reeds pachters. (uit: De Havezaten in Salland, Gevers en Mensema, blz. 155)

Dit echtpaar woonde tijdens de volkstelling nog in het 4e quartier van Hasselt, met hun zoon Wolter, gdeoopt 5 nov 1747 te Hasselt.
En dat komt overeen met zijn trouwinschrijving:

ondertrouwt den 8 july 1778
Wolter Harms J.M. geboren te Hasselt en
wonende op ter wee
Niesjen Jans J.D. geboren op Rouveen thans
mede wonende op groot Ter wee

En dat de akte die Ria nog had gevonden:
F163 – Op 28 november 1789 maakt Wolter Harms uit Streukel bekend dat hij voor ongeveer 14 dagen van Gerrit Ridderinkhof en Albert ter Windmolen heeft aangekogt een erve en goed ]Hoornberg genaamt, bestaande in een huis, hof en onderhorige landerijen, gelegen in de boerschap Holten tesamen voor een somma van 3600 gulden

En volgens woonden ze in Holten waar Wolter overleed op 22 september 1825. Op een leeftijd passend bij zijn doopinschrijving, die flink afwijkt van de opgegeven geboortedatum in de volkstelling van 1806.

Berent Jansen Hugo is dus de aangetrouwde oom van Wolter Herm ter Wee.

[carolina]

In het Gelders archief vond ik onderstaande gegevens:

0421 Huis Oolde
Inventaris
4. Regesten der oorkonden en acten tot 1700
107
De edele erentfeste Jr. Philibert Ulgher en Jr. Rutger van Haersolthe bekennen verhuurd te hebben voor zes jaren aan Jan Claessen en Seino Janssen het erf en goed te Holthe. De huurders zullen als borg stellen hun vader Geert Top en jaarlijks op Martini dag 208 gulden betalen, benevens ¾ vat boter en 2 vette ganzen
Datering:
1626 maart 9
NB:
Inv.no. 47. Op papier; ondertekend door verhuurders, huurders en den borg.
Toegangsnummer:
0421 Huis Oolde
Organisatie: Gelders Archief

[Janny Lalkens]

De familie Bongers is ook verwonderd over het feit dat Berend Hugo in 1811 voor zichzelf en voor dochter Gerridina ( die dan ongeveer 16 jaar oud is) kiest voor de achternaam Ter Wee, ook al omdat hij onder die naam later niet meer in aktes opduikt. Dan is het weer gewoon Berend Hugo.

Weet iemand hoe de familieverhouding tussen Berend Hugo zijn vader Berend Huige/Jansen (die met de kinderen een tijdlang na 1747 in Streukel woonde) en zijn neef Jan Ter Burgh/Brugh zit? Neef, maar hoe? Deze neef Jan is na juli 1761 overleden.

Boek 622 oude nummering ORA Zwk.:

f42 - 9 mei 1743 - Richter Thomas van Muijden.
Keurnoten Karel Jukema en Bernardus Knoopmeijer.
In het Gericht is verschenen Berent Huige, weduwnaar van Willempjen As­sjes te Barkum. Hij heeft over zijn 5 onmondige kinderen (Jan, Gerrit, Janna, Arent en Hendrik Berents), bij wijlen zijn voor­schreven huisvrouw in echt verwekt, tot mombers verzocht en geobti­neerd Jan Assjes, oom van moeders zijde, en Jan Ter Burgh, neef van vaders zijde. Zij zijn daarop persoonlijk in het Gericht gecompa­reerd en zij hebben deze momberschap bij handtasting aangenomen.
Waarna hij comparant ter presentie van de genoemde mombers tot de erfui­ting getreden zijnde aan zijn voorschreven vijf kinderen voor wijlen hun moeders goed bewezen hetgeen deze reeds van hun besteva­der [= grootva­der] Assjen Hannes aanbestorven was, en bovendien aan zijn vier meerge­noemde zoons de 100 gulden, zo op die goederen door de comparant waren verstrekt, waartegen de dochter Janna Berents zal krijgen [hebben] het linnen, de wol, de zilveren beugel en de ring, met de tas, die tot de lijfdracht van de moeder hebben be­hoord. Dit te genieten als de bestemoe­der [= grootmoeder] Jannigjen Jans overleden zal zijn, en bij versterf van het ene op het andere kind te vererven en te versterven.
Hij comparant belooft verder zijn voorschreven vijf kinderen tot aan de mondige jaren na staatsgelegenheid in kost en kleren te zul­len onderhou­den [verplegen], en hun verder lezen en schrijven, en de dochter ook het naaien te laten leren na behoren, en bij over­lijden van één of meer van deze kinderen in hun minderjarigheid "tot de begravinge te sullen sup­pleren, indien so veel nodig daar toe van hen niet overgewonnen was".
Waarmee hij comparant verklaarde een oprechte en sincere erfuiting te hebben gedaan, waarvoor hij verbindt zijn persoon en goederen als na rechte.
- Jusjurandum per tutores remissum est.



Boek 624 oude nummering ORA Zwk:

f108 - 15 juni 1758 - Richter T. van Muijden.
Keurnoten Daniel Tiggelaer en Teunis Derks.
Verschenen zijn Jan, Gerrit en Arent Berends, kinderen van Berend Huijen, bij Wilmpjen Asjes in echte verwekt. Zij verklaren bij dezen van hun mombers Jan Asjes en Jan ter Burg te hebben ontvangen rekening, bewijs en reliqua. Zij bedanken derhalven dezen - alhier present - voor hun goede administratie.

Boek 624 dito:
f268 - 7 juli 1761 - Richter T. van Muijden.
Keurnoten Hendrik Groothuis en Marten Forbus.
Verschenen zijn Hendrik Berents en zijn zuster Janna Berents, zij met haar voorschreven broer als momber gesterkt, tesamen meerderjarige kinderen van Berent Jans Huigen. Zij verklaarden van hun bij akte van 9 mei 1743 aangestelde mombers Jan ter Brugh en Jan Asjes te hebben ontvangen rekening, bewijs en reliqua, van hun moeders boedel, waarvan Jan ter Burgh en Merrigjen Gerrits, huisvrouw van Jan Asjes, die vanwege [in] absentie van haar man om diens onpasselijkheid alhier present waren, voor de goede administratie bedankende bij dezen.

[ria van bessen]

Berend Hugo rentenier oud 93 jr. wedr. van Grietje Heegels z.v. Berend Jans Hugo en Hendrikje Jacobs geb. en wonende te Zwollerkerspel overleden in een huis staande in de buurtschap Berkum - overleden ’s morgens om 6 uur – aangevers niet verwant
datum - 30 jan. 1847

Egbert, heb je wel het bericht van Carolina gezien?

[Egbert_]

Egbert, heb je wel het bericht van Carolina gezien?

Dat heb ik zeker gezien. Ben er lekker mee aan het puzzelen, want zo eenduidig is het ook weer niet.

De edele erentfeste Jr. Philibert Ulgher en Jr. Rutger van Haersolthe bekennen verhuurd te hebben voor zes jaren aan Jan Claessen en Seino Janssen het erf en goed te Holthe. De huurders zullen als borg stellen hun vader Geert Top en jaarlijks op Martini dag 208 gulden betalen, benevens ¾ vat boter en 2 vette ganzen
Datering: 1626 maart 9

.
Dat is een mooie vondst!
Maar wel even verwarrend. Rutger van Haersolte tot Westervelt koopt in 1641 en 1642 delen van het voormalige Claes van Marckens goed.
Niet zeker welke Rutger van Haersolte de verpachter in 1626 is.
Philibert Ulgher heb ik wel gevonden, in het Repertorium op de Overstichtse en Overijsselse leenprotocollen 1379-1805 (leenrepertorium.pdf, link op deze pagina)

1612 mrt 3 (OC3 fol 109v)
Yda van Rechteren na de dood van haar broer Adolph van Rechteren. Hulder
haar man Philibert Ulger.
** Op 17 mei 1614 (OD1 fol 14) tuchtte Yda haar man levenslang aan dit en
andere leengoederen. Op 11 juli 1617 (OD1 fol 70) herriep zij deze making.
1634 mrt 30 (OD3 fol 77v)
Catharina van Rechteren na de dood van haar zuster Yda van Rechteren
genaemt Ulger. Hulder Catharina's man Johan van den Clooster, kapitein.

Er is een Reghterens Erve in Holten, in vuursteden 1682 is Hr. van Rechteren de eigenaar, in 1751 Baron van Huffel.

• Adolf Julius Borchard van Huffel, 1732 verschreven wegens Verborg (havezate in Genne)

zoon van:

• Frederik Jan van Huffel x Judith Aleida van Rechteren

dochter van:

• Joachim Adolf van Rechteren x Margriet van Haersolte tot Westerveld

zoon van:

• Johan van Rechteren

zoon van:

• Zeger van Rechteren x Margaretha van Munster

en zijn zus:

• Philibert Ulger x Yda van Rechteren

Rutger van Haersolte heb ik nog niet uitgewerkt. Maar het lijkt me duidelijk dat Jan Claessen en Seino Janssen pachter van het Reghterens Erve waren.

Zwolle, 12-02-1626 (?)
Jan Claesen jonckman van het Swarte Water en
Jannitgen Gerrits jongedochter van Holte

Trouwen van Seino Janssen heb ik niet gevonden.

En er is iets vreemds, de erfgenamen van zaliger Gerregien Seijnen

12-10-1595 Geert Dercksen Derck Cops s. tot Genne, ende
Geertien Seijnen uit Mastebroeck

genoemde erfgenamen op 18 mei 1650:
- Claes Geertsen en Grietien Claessen
- Derck Geertsen en Marregien Jansen
- zaliger Geertien Geerts, bij Helprich Jansen

en een Henrick Jansen x Jennegien Everts die ik niet kan plaatsen
heel misschien een zoon van Jan Claesen x Jannitgen Gerrits ??
maar waar is Seino Janssen, of zijn erfgenamen?

Of was er nog een Geert Top in Holten (of Genne)? Of heet hij geen Top, maar gewoon Dercks, een zoon van Derck Coops?