Forum Collectie Overijssel

Geert Dercksen X 4-12-1631 Egbertje Assijns ( al bekend)

gedoopt 7-10-1632 Aesien dochter van Gerrit Dercx X Bettien 697/525 ( met wat fantasie kun je in het dialect van Egbettien dat Eg weglaten.) Maar zeker weten dat het om dit echtpaar gaat, weet ik niet. Wel staat er nadrukkelijk een d: achter Aesien, zij is geen zoon, wat ik hier nu liever wel had gezien.

gedoopt : Hendrick 8-2-1635 (al bekend) zoon van Garrit Dericx X Egbertien Esias

Dan wel weer een Gerrit Dericx, maar nu met Claessien Herms, geen huwelijk gevonden, dus ook geen eventuele erfuiting.

* Claesien gedoopt 12-11-1637
* Derick gedoopt 8-12-1639

Ik heb nog een kleine aanvulling op de samenvatting en veronderstelde conclusie over het Gruwel en dat daar in de tekst aangepast. Derk Herms komt voor in het markeboek 1722 en ook in het hoofdgeld 1723 als hoofdbewoner van het gruwel. Zoals in de veronderstelde conclusie staat trouwt hij waarschijnlijk tussen 1715 en 1722 met Jannechijn Assies. Weduwe van Gerrit Hendriks. Gerrit Hendriks wordt in 1715 nog genoemd in de verpondingen. Nu Derk Herms ook in de conclusie staat maakt dat het hele verhaal van het gruwel logisch en compleet.

Jammer dat er geen akte te vinden is van het hertrouwen van Jannechijn Assies en Derk Herms, want het zou heel aardig zijn om te weten wie de voogd zou worden van de kant van Jannechijn Assies. De periode 1715-1722 is wel overzichtelijk, misschien dat deze akte toevallig in de contentieuze zaken terecht is gekomen? Daar heb ik geen online bron van helaas. Of het valt net in een klein hiaat van het ORA Dalfsen vrijwillige zaken, maar dan in ieder geval niet in het grote hiaat 1700-1708.

Goed dat jullie verder zijn overgestapt naar het zoeken naar de ouders van Assien Geerts. Ga daar vooral verder mee. Ik doe ook mee.

Als ik naar de voogden kijk, dan zou Berent Gerrits een broer moeten zijn van Assijn Gerrits. Hermen Egberts Dijk is voogd van MZ.
Ik vind het allemaal nog te vaag om te stellen dan Jannigjen Assies hun moeder is.
Het is wel mogelijk, maar er moet meer bewijs komen.
Dus zoeken.

Janny, mooi!
Toch een Assien, ook al is deze ingeschreven als dochter. Zou qua tijd prima passen.

Naar mijn idee is die voogd Berent Gerrits of een tweede broer van Assien Gerrits ergens geboren tussen 1686 en 1694 of het is de broer Jan Berentsen Gerrits die in 1703 wordt geboren. In de akte van 1749 waarin de spullen van Derk Harms worden verdeeld worden alleen de broers Assien Gerrits en Jan Berent genoemd en zijn er ook geen andere erfgenamen van een mogelijke andere broer.

Ik denk dat het veronderstelde huwelijk tussen Jannechijn Assies en Derk Harms plausibel is, maar het is inderdaad niet bewezen. Ik mik op de periode 1715-1722. Ik neem aan dat het ORA Dalfsen boek 6 en 7 goed getrancribreert is en dat daar niks te vinden is. Blijft over met een kleine kans om de contentieuze zaken te controleren, maar die vindt ik niet online. Ook niet op familysearch. Is er iemand die daar toevallig de beschikking over heeft? Of anders gaat het op het lijstje om ooit te controleren in het HCO.

Heino begraven: 3 juni 1778
Jan Berents Gerrits woonagtig an den Gruwel Caspel Dalfsen is hier begraven op de kerkhof

Die had waarschijnlijk geen kinderen, want die zijn niet genoemd in de akte van 1749. Misschien is er bij zijn overlijden een akte gemaakt waar wat in staat?

Ja, die maakt zelfs 3 testamenten.
Maar niet in Dalfsen, maar in Heino.

De eerste is het interessants, vanwege de grond die genoemd wordt.
Dat zou aanknopingspunten kunnen geven tot verder onderzoek.

De andere twee die hij daarna maakt, zijn wat namen erfgenamen betreft hetzelfde, alleen krijgen ze dan geld in plaats van bezit.

f243 - Actum Heino, 19 feb 1771 - Wilhelmus van Langen, Verwalter
Schol¬tus van Heino.
Keurnoten Lucas Olthof en Hendrikus van Langen.
Jan Berent Gerrits disponeert over zijn nalatenschap. Hij vernietigt zijn voorgaande testamenten en disposities, waar ook gemaakt.
- Testator nomineert en institueert tot zijn enigste en universele erfgenaam Herm Assies op den Gruwel, getrouwd met Mergien Tijmannus, en bij vooroverlijden van deze aan diens kind(eren) in plaats van hun vader; dit van al zijn gerede en ongerede goederen, linnen en wol, zilver en goud, koper en tin, niets uitgezonderd.
- Testator legateert na zijn overlijden aan [doorgestreept: Egber-] Gerritdiena Assies, en bij vooroverlijden aan haar kind(eren) een halve morgen hooiland in de Koije [Kooije] in het Zekdoorn, gelegen onder Zwol.
- Testator legateert aan Egbertien Assies, en bij vooroverlijden aan haar kind(eren) een halve morgen hooiland in de Koije in het Zekdoorn onder Zwol.
- Testator legateert aan Derkien Assies en bij vooroverlijden aan haar kind(eren) een halve morgen hooiland in de achterste Bentink, Kamphuisland, gelegen in het kerspel Wijhe.
- Testator legateert aan Jan Assies en bij vooroverlijden aan zijn kind(eren) een halve morgen hooiland in de voorste Bentink, genaamd Kamphuisland, mede gelegen in het kerspel Wijhe.
- Testator legateert aan Berent Assies bij vooroverlijden aan haar kind(eren) een halve morgen hooiland in de Kolkmate, gelegen onder Zwol.
- Testator legateert aan Arent en Arseliena, kinderen van Jan Vrij¬link en Teuntien Assies, 100 Caroli gulden; echter als zij (of één van hen ongetrouwd) komen te overlijden, dan dit aan hun vermaakte erven en versterven op het (de) kind(eren) van Harm Assies.
- Testator legateert aan de nooddruftige armen 10 gulden.

bericht 2

Dan zou dat contentieuse zaken deel 38 moeten zijn - die heb ik wel.
Moet ik alleen wel dan eerst helemaal doornemen, want die is niet getranscribeerd.
Duurt even.

In een testament, opgemaakt te Zwollerkerspel, 24-3-1635, f. 99, komt een overleden GEERT DERCKS voor, die vermoedelijk geen zoon Assien heeft gehad.
Zijn weduwe Grietin Henricks zit in deze tijd van de pest bij het vuur, wonend op een katerstede in Berkum. Zij herroept haar vorige testament. Dat is in Zwolle opgemaakt, dec. 1617. Derckien Jans ( X Derck Driessen, Berkum) erft alles, ook de katerstede en het land in Berkum. Behalve een lapje grond op de Maatgraven. Dat is voor Derckiens jongste zoon Jan. Nog wat mensen kunnen f 18,- krijgen en de armen ook nog wat.

Dit klinkt alsof het over een weduwe gaat die in 1635 kinderloos was.

Interessante akte van Jan Berent Gerrits! Dat geeft weer een kleine kans om een bewijs te vinden van Jannechien Assies x Gerrit Hendriks of Derk Harms. Misschien dat er in Wijhe of Zwollerkerspel een verervingsakte of koopakte is van deze gronden waar deze namen in worden genoemd. En misschien is er ergens nog een eerder testament, waar dan ook gemaakt.

Ook de contentieuze zaken Dalfsen bieden nog een kleine kans. Als daar digitaal foto's van zijn zou ik die ook door beeldherkenningssoftware kunnen halen? Dat is denk ik sneller dan lezen. De periode 1715-1722 valt in de boeken 39 tot 41 als ik het goed zie.

Herman van der Bent schreef: ↑

03 apr 2020, 13:33

Tenslotte
Iemand nog iets op aan te vullen of af te dingen? En waren dit alle vermeldingen met gruwel tot 1750?

.
Er is nog wat meer te melden uit stift Essen, twee meldingen met een bewoner:

(xi:90) Teunis Jansen, als lasthebber van zijn vader Jan Teunissen, wonende op den Gruwel te Lenthe, stelt na de dood van Gerrit Everts tot horige hulder Jacob Coster, pellenwever te Zwolle
Datering: 1716 mrt 24

(xiii:146) Albert Willems, wonende op de Gruwel te Lenthe, na opdracht door Jannegien Jansen met haar hulder
Datering: 1734 aug 17

Het leengoed dat zij bewonen wordt beschreven onder 2.56. Schoutambt Dalfsen / buurschap Lenthe:
https://historischcentrumoverijssel.nl/ ... &milang=nl

Twee katersteden, den Gruwel ende den Altinckhorst genoemt, met drie huysen daarop staande in 't carspel van Dalffsen in de bourschap Lenthe gelegen, gehoorende onder het erve de Kleyne Stocket, nu Diepmans genoemt, in vorss. carspel van Dalffsen in de buyrschap Lhenthe gelegen, synde thins- ende hoffhoorigh onder den hoff tot Yrthe tot Lenthe.
Afgespleten van nr. 55; naderhand afgespleten in de nrs. 57 en 58.

Het is in bezit gekomen van Jan Tonissen en diens vrouw Aeltien Stevens op of voor 26 nov 1692. Maar hij mag niet optreden als leenman en heeft een plaatsvervanger, een hulder, nodig:

Gerryt Everts, gewezen bouwknecht in het Weeshuys te Zwolle, als horige hulder ten verzoeke van Jan Tonissen en diens vrouw Aeltien Stevens, na opdracht door Godert Rammelman toe den Duys en procurator Jan Elferinck, als volmacht van Joanna Catharina van de Clooster, de vrouw van genoemde Rammelman
Datering: 1692 nov 26

Wie deze Gerrit Everts is, is mij niet duidelijk. Hij zou zelfs de vader van Henrick Gerrijtsen kunnen zijn. (de tweede man 1686, van Teunisje Berents). Maar dat is puur speculatie.

Het goed wordt opgesplits:

De catterstede Altinckhorst, gesproten uyt Lutteke Stocket in 't carspel van Dalfsen, boerschap Lenthe.
Afgespleten van nr. 56.
(xiv:8 en xvii:15v) Albert Daverschot na opdracht door Albert Willems
Datering: 1750 mrt 21

(xv:15v) Albert Davenschot en zijn vrouw Egbertien Assies vestigen ten behoeve van Bernardus van Grootvelt een hypotheek van 200 gulden
Datering: 1764 mei 28
NB: Geroyeerd 27 juni 1767

Egbertien Assies (1721) is dochter Assien Gerrits en erfgenaam van Jan Berents Gerrits (testament 19 feb 1771)

Wat overblijft:

De caterstede den Gruwel, gesprooten uyt het volschuldige en aen 't vorstelijke stift Essen hofhorige erve Lutteke Stocket in 't carspel van Dalfsen, boerschap Lenthe kennelijk geleegen. In 1772: "de caterstede den Gruwel met zijn daerop staende getimmer ...".
Afgespleten van nr. 56.

Dit is 1776 in bezit van Hendericus Jansen:

(xv:135v) Hendericus Jansen, nadat hij zich in de echt had begeven, na opdracht door Jan Willem Alberts en zijn vrouw Henderickien Zeigers
Datering: 1776 mei 18

Hendriekus (begr. 22-01-1802) was de man van Derkien Asjes (1727-1794), dochter van Assien Geerts en erfgenaam van Jan Berents Gerrits (testament 19 feb 1771). Hun zoon Assien Henricus nam in 1811, samen met zoon en dochter, de achternaam Gruwel aan. Bij het overlijden van zijn vrouw (1821) heet hij: Assien Klein Gruwel.

Naast het Kleyne Stocket was er ook:

't Erve unnd guede genoempt die Grote Stocket, so als dat mit allenn zynenn oldenn unde nyen, hogenn unnd legenn yhobehoirenn gelegenn is in die buirschap tho Lenthe und kerspell vann Dalffzenn. In 1582: "... erve unde goedt Stockedt ..."; 1626: "hett halve erve Stocket met syne kotterstede Altinckhorst, daer Arent Wolters op woent ..."; 1662: "... de Groote Socket cum annexis ...".
Hieruit afgespleten de nrs. 53 en 54.

Naast bewoner Arent Wolters in 1626 worden geen bewoners op pachters genoemd. Ook niet of het Grote Gruwel onderdeel was van dit leengoed. Het Grote Gruwel kan dus ook een van de drie kottersteden van de Kleyne Stocket zijn geweest.

Van het Kleyne Stocket wordt twee keer een pachter gemeld:

(viii:12) Willem Gerrytssen te Lente, meier op het erve Lutticke Stocket, begeeft zich in de echt van de hof te Yrthe
Datering: 1659 mrt 30

(xi:84v) Berent Arents, meier op het erve Luttike Stokket, als horige hulder van Joan Boldewijn de Sweersen, nadat hij zich in de echt van de hof te Yrthe had begeven
Datering: 1715 jul 16

(xiii:318) Lambert Jansen, meier op het erve, als horige hulder van freule Margrita Maria de Sweers, nadat hij zich in de echt had begeven en na afdracht van het versterf van de hulder Berend Albers, die hulder was geweest van haar broer Joan Boldewijn de Sweersen
Datering: 1741 okt 14

Berent Arents zou de bewoner in zoutgeld 1694 kunnen zijn: Berent op en Gruwel, Gruwels rot, Bourschap Lente. En ernaast Teunis op den Plas, Gruwels rot, Bourschap Lente, is dat Teunis Jansen, ... , wonende op den Gruwel te Lenthe (1716)

Een beetje lang verhaal. Maar het lijkt me duidelijk dat het toch wat complex ligt, en diverse erven bij elkaar horen. En het niet eens duidelijk is waar het Grote Gruwel bij hoorde.

Overigens voegt het bovenstaande niet veel toe aan het overzicht. Anders dan enkele correcties voor de bewoners van de Kleine Gruwel

https://historischcentrumoverijssel.nl/ ... &milang=nl