Dit jaar biedt Collectie Overijssel voor het eerst 4 fellowships (onderzoeksbeurzen) aan. Deze beurzen bieden onderzoekers de tijd om ongestoord onderzoekservaring op te doen en een netwerk op te bouwen. De onderzoeken zijn gericht op het verrijken van de kennis over de collecties die bij Collectie Overijssel bewaard worden, in het belang van een goede dienstverlening aan het publiek.
Eerder dit jaar is onze eerste fellow gestart: Hedzer Uulders, 41 jaar oud en werkzaam als onderzoeker bij de gemeente Ede. Hedzer is afgestudeerd aan de Rijksuniversiteit Groningen en gepromoveerd aan de Universiteit van Padua in Italië, waar hij onderzoek deed naar middeleeuwse liefdesbrieven uit Frankrijk. Bij Collectie Overijssel bestudeert hij de middeleeuwse handschriften uit het voormalig Gemeentearchief van Zwolle. Dit zijn prachtige, eeuwenoude boeken die tot nu toe een verborgen bestaan hebben geleid.
Hedzer is als geboren Overijsselaar, letterkundige én boekwetenschapper de ideale kandidaat om aan de slag te gaan met deze handschriften. Hij gaat ze onder andere beschrijven, de betekenis ontrafelen en onderzoeken waar ze vandaan komen en hoe oud ze zijn. Het grootste deel van het onderzoek voert hij vanuit huis in Oosterbeek uit. De boeken worden gedigitaliseerd en dankzij de Snelle Scanservice kan hij scans van de benodigde archiefstukken aanvragen.
Puzzelstukjes
Op dit moment is er een lijst van ‘oude boeken’ uit het voormalig gemeentearchief van Zwolle, waarover weinig bekend is. Deze bevatten zowel handschriften als gedrukte teksten. Het doel van het onderzoek is om deze boeken, en vooral de handschriften, beter te kunnen plaatsen in hun historische context, om ze daarna te kunnen presenteren aan het publiek. Hedzer: “Om die context te achterhalen, hoop ik aanwijzingen te vinden in de handschriften, zoals bezitterskenmerken, aantekeningen, opmaak, lettertypes, versieringen en dergelijke. Misschien kan zelfs worden vastgesteld uit welke instelling in het laatmiddeleeuwse Zwolle ze afkomstig zijn, zoals het Fraterhuis of één van de andere geestelijke instellingen die de stad Zwolle in de ‘gouden’ 15e eeuw rijk was. Soms bevinden die aanwijzingen zich niet in de boeken zelf, maar in bijvoorbeeld oude catalogi en inventarissen. Met al deze puzzelstukjes hoop ik een beter beeld te krijgen van deze boekencollectie, zodat dit schitterende Zwolse en Overijsselse erfgoed na vijf eeuwen weer gaat leven!”
Op de vraag wat Hedzer hoopt te leren tijdens zijn onderzoek zegt hij: “Ik verdiep me al langer in de middeleeuwse geschiedenis van Overijssel, maar krijg door dit onderzoek een veel scherper beeld van Zwolle in de Middeleeuwen en van de boekcultuur van de Moderne Devotie. Wat ik ook heel interessant vind, is dat dit onderzoek zich niet beperkt tot de middeleeuwse periode. Ik moet namelijk ook nagaan wat er later met de boeken is gebeurd. Dat geeft een boeiend inkijkje in de wereld van geleerde Overijsselse boekenliefhebbers en archivarissen van toen en uiteindelijk ook in de geschiedenis van Collectie Overijssel zelf.”
Hedzer Uulders
Onderzoek vanuit huis
“Omdat ik het onderzoek uitvoer naast mijn baan, was vanaf het begin duidelijk dat het meeste werk vanuit huis zou moeten gebeuren. Daarbij komt mijn onderzoekservaring goed van pas. Voorwaarde was wel dat de handschriften gescand beschikbaar waren en andere achtergronddocumenten op te vragen zijn. Via de Snelle Scanservice werden deze vaak heel snel aangeleverd. Iedere keer als ik een bericht ontvang dat mijn aangevraagde scans klaar zijn, sta ik te popelen ze te bekijken. Zonder de helden en heldinnen van het scanteam was dat simpelweg niet mogelijk geweest. Daarom bij deze een speciaal woord van dank voor hun werk!”
Hedzer zal tot en met juli 2023 als fellow aan Collectie Overijssel verbonden zijn. Benieuwd naar het verloop van zijn onderzoek? Houd onze socialmediakanalen in de gaten of abonneer je op onze nieuwsbrief.
