Forum Collectie Overijssel

Bergklooster begraven 812/220 in het gedeelte achterin dat naar het midden toe werkt, dat deel waarin de gerechtigden genoteerd staan:

1713 Den 28 April is Berent Frerix , zijn Dogter begrav.

[ Daar is dus niet voor betaald, hoefde niet en er staat niet bij waar ze toen woonden. In Diese of in Herfte. Ik meen me te herinneren dat er ook een dienstmeisje voor 17 stuivers werd begraven, maar die zie ik nog niet of mijn geheugen klopt niet. Op dat punt. Hertrouwen van Berent Freriks ben ik ook nog niet tegen gekomen. Kan mogelijk nooit aan de orde zijn gekomen? Geen erfuiting?]

Het zijn er toch 2 ?

Woont in 1699 te Dieze en in 1701 zijn vrouw laten begraven als wonende te Herfte.

Huwelijk 19-09-1681 Berent Frerick jonckman en Merretjen Otten jonge dochter beide tot Diese

Zwollerkerspel
Herfte VST 1682
Berent Fredricks huurder Wede. ter Beecke eigenaar

1684 vermelding in Zalk als wonende te Herfte

Zwolle RA001-036 f341 dd.14-02-1699
Erschenen Jonker Everhard Kokman en vrouw Maria Judith Josina Glaauwe tutore marito, en bekenden voor een somme van penningen te hebben gecedeerd en getransporteerd aan Berent Freriks en Merghjen Otten eheluiden wonende in Diese, hun akker land gelegen in Diesermerkt genaamd den Holtakker naast kopers eigendom, en dan nog twee akkeren op den Wester Enk, de ene tussen de kopers en Evert Peters land, en de andere mede naast koper ter ene en Jannes Witkops ter anderen zijde.
Actum coram Schepen Assink.

Berent Frericks
1701-03-09
Tekst: wonende te Herfte, zijn vrouw is begraven op het Bergkloosterkerkhof

En die uit Herfte hoort bij de van Graals.

Ik zat al jaren na te denken over die Berent Freriks of mogelijke dubbele Berent Freriks. In Diese en/of Herfte. Die zoon, die gratis wordt begraven op 20 Aug. 1701 en waar staat op blz. 20 boek 812 onder Herfte "Berent Vrericks , zijn soon, uijt Diese" kan gelezen worden ( denk ik ook al jaren) als: hij was een zoon van die Berent Frericks (een Van Grael, lees ik nu) wonend te Herfte, gerechtigd met zijn hele gezin, die zelf als zoon van deze Berent Frericks uit Herfte naar Diese is gegaan. Want zo kun je dit toch nu lezen?

En lezend in Markeboek Dieze kom ik nogal eens de naam Van Grael tegen:

1. Rond 1653 vermoedelijk: Evert Van Graedt of mogelijk Van Grael? Zie blz. 44 in een kopie.

2. Blz. 45 Berent van Grall te Ittersum (met dus landbezit te Diese) cum suis en Jan Berents cum suis in 't Gagel 3/8 ware Eerst in bezit bij Willem Andriessen

3. Blz. 46 Egbert Berents van Grall

4. Foto 51 Berent van Grol c.s. en Claas Molenbelt samen 1 morgen in bezit ( en mogelijk meer, maar dat heb ik nog niet gezien)

Dus er liepen zoals we weten lijntjes Van Grael naar Diese. Ook vanuit de zoon van Berent Freriks te Herfte naar Diese zeer waarschijnlijk. Zie dat begraven in 1701.


Nog gelezen op foto 53 Jan Gerlich op Nijstadt Frerick Gerritsen te Diese 4 morgen.

Het kan zelfs nog zijn dat het zo zit met dat 20 aug. 1701 begraven van de zoon van Berent Freriks, genoteerd onder Herfte, maar met de aantekening er achter "uijt Diese":

Die Berent Freriks te Diese was gerechtigd, weet ik niet zeker, maar die uit Herfte was ook gerechtigd, weet ik ook niet zeker trouwens.

Maar omdat de Begraafboeken Bergklooster in de eerste plaats kasboeken waren en niet registers van de burgerlijke stand, was het het belangrijkste voor de schrijver om goed verantwoording af te leggen, om aan te geven of er voor een begraven was betaald of dat dat niet nodig was of dat men weigerde te betalen, wat ook voorkwam.

Voor alle 5 buurtschappen waarin een deel van de bewoners gerechtigd was, was een kwart bladzij gereserveerd voor de jaren rond 1700. En rechtsonder blz. 20 was een kwart bladzij gereserveerd voor "overig". Voor mensen die moesten betalen en die niet in één van die 5 buurtschappen woonden. Diese behoorde niet tot de 5 buurtschappen die gerechtigd waren op Bergklooster, Diese hoorde dus bij "overig".


Als het 20 aug. 1701 om de zoon van Berent Freriks wonend te Diese ging, ( en dus niet om een zoon van die Berent Frerik van Grael te Herfte) had de schrijver een probleem: die jongen hoorde qua bewoning onder Diese, maar qua betaling niet onder "overig", want dit gezin in Diese was gerechtigd. ( Je kon de gerechtigheid ook kopen.) Dus werd hij onder Herfte gezet en werd er wel achter gezet de vermelding "uijt Diese."

Dit is een mogelijkheid, geen vaststaand feit. Het zou dus een zoon van Berent Freriks uit Diese kunnen zijn, die gemakshalve door de schrijver/boekhouder onder Herfte werd genoteerd.

Op 20-12-2019 om 12.40/vandaag schreef ik over Berent van Grol en Claas Molenbelt onder punt 4. Van Grol kan ook gewoon Van Grol zijn, hoeft niet noodzakelijkerwijs gelezen te worden als Van Grael. Zie Bergklooster 812/69 Nov. 1711 jan van Grol uijt de Vegtstraat, zijn kind .

Dan nog blijft het een bewezen feit dat Berent Freriks in 1699 in Dieze woont volgens het ORA Zwolle.
En de vrouw van Berent Freriks als genoteerd te Herfte wordt begraven in 1701, Bergklooster.
Dus hoe is dat verklaren?

Precies. Als er achter dat begraven van de zoon van die Berent Freriks onder Herfte niet zou hebben gestaan "uijt Diese" was het voor ons simpeler geweest.

Maar ach, wie weet, er zijn nu in dit onderwerp al zoveel nieuwe dingen boven water gekomen. Tenminste voor mijzelf, bedoel ik hier dan. Misschien wordt dat raadsel van die jongen die onder Herfte stond met "uijt Diese" erachter ook nog wel eens in de toekomst opgelost. Er staat natuurlijk ook weer geen naam van die knaap vermeld! Net als bijv. in die momberstelling van de kinderen van Gerrit Bosch en Annigje Jansen uit 1702. Niet de 5 namen van die kinderen. Het schijnt zo langzamerhand dat iedereen in Zwolle e.o. wel een naamsdubbelganger had, of meerdere zelfs.

Ria, je had gisteren een bericht 2. Met daarin 3 aktes, uit 1658, 1625 en 1663. Ik kende de middelste akte nog niet. Gelukkig stond daarin, dat bepaalde grond in het Langeslag in Diese lag. Dat vroeg ik me al jaren af, waar dat Langeslag lag, in of buiten Diese. Want bij Sekdoorn is ook een gebied dat Langeslag heet. Dus dat had ik nu ook al weer als nieuwe informatie gekregen, bedankt!
Die andere 2 aktes hingen al jaren met een magneet aan mijn whiteboard. Voor mijn gevoel zouden ze te verbinden moeten zijn, in beide immers de namen Otto Hendrix en Heine Gerrits, maar hoe ze te verbinden? Ik zat met die Hendrik Berents in 't Gagel. Wie was dat? Die akte van 1663 begreep ik wel, die personen uit die akte van 1658 kon ik niet allemaal plaatsen. Zoals die Wijchmentghen Hendriks.

Op één van de vier kadasterkaarten Diese 1832 staat een gebied Het Veen. In die akte van 1625 staat Het Venne en in die van 1663 Het Vhees- of Langeslagh. Dat zal Vheen zijn. Ik heb ooit een kopie gemaakt van die akte en die "n" lijkt op een "s", maar vergeleken met andere tekst daar in de buurt is dat deze schrijver zijn "n". Overigens met zeer groot respect voor een ieder die transcripties maakt! Daardoor is er ook zo'n hoge snelheid in het beantwoorden van vragen op dit Forum. Als je alles eerst in origineel moet lezen, afgezien van of je dat als bron onder ogen kunt krijgen, ben je veel langer met alles lezen bezig!

Als Berent Freriks uit Herfte genoemd wordt als voogd over de kinderen van Reijnder Jansen en Magteld Martens hoef dat niet te betekenen dat hij een van Graal is. Zijn vrouw is een dochter van Otto Hendriks, toch? De laatste is voogd van vaderskant over de kinderen van Evertien Berents van Graal en Jan Gerrits. Zij hertr. met Reijnder Jans.

Maar wordt je dan 40 jaar later nog voogd over de kinderen van deze Reijnder en een volgende vrouw?
Is Magteld soms een dochter van Marten Otto?

BERICHT 2

Voogden
Geerlig Engberts Dijk en neef van Moederzijde
Jan Dries tot Herxen oom van de kinderen van Vaderszijde

Zwollerkerspel
[In de kantlijn staat voor de volgende akte:] s
f33 - 31 okt 1673 - Richter Emanuel van Twenhuijsen.
Keurnoten Willem Berents Vijrdach en Lambert Bastiaens.
In het Gericht is verschenen Machtelt Martens, wonende tot Herculo, weduwe van zaliger Reijner Janssen, met Jochem Rotgers als haar hiertoe verzochte momber geassisteerd. Zij heeft over haar 5 kinderen (Marten, Evertjen, Lutgert, Willemtjen en Marrichjen), bij haar voornoemde zaliger eheman geprocreerd en nagehouden, verzocht en gesteld Jan Dries tot Herxen, oom van de kinderen van vaders zijde, en Geerlich Engbers, neef van de kinderen van moeders zijde. Die daarop door het Gericht verhoord zijnde, deze momberschap aangenomen en beloofd als eerlijke luiden na behoren te zullen waarnemen.En heeft verder de erfuiterse, geassisteerd als boven, ter presen¬tie van de mombers aan haar voorschreven vijf kinderen erfuiting gedaan, en aan dezen voor het vaders goed bewezen de gerechte helft van hetgeen de boedel in de nabenoemde percelen competeert, als namelijk in het gedeelte van het land te Ittersum en te Barcum, in 2 morgen land te Zalck gelegen en de erfuiterse van haar zaliger ehemans ouders is aangekomen, en dan nog in twee huizen met de hoven daar achter staande en gelegen op de Nijstadt. Bovendien [hijr-booven] bewijst de erfuiterse nog aan elk kind de somma van 50 Caroli gulden, en nog aan de zoon een veulen [vullen] of 20 daalders in de plaats, en aan elke dochter een "vijrse". Zij belooft bovendien haar kinderen in kost, kleren en alle lijfsnooddruft
Ng Windesheim
Den 16/26 November 1673 in den H. Ehe-Standt bevesticht Jan Janssen soone van Jan Witten tot Vorghten, en Mechteldtjen Martens wedue van wijlen Reiner Janssen tot Herckuloe.

Voor mij een vraagteken waarom Berent Freriks uit Herfte voogd wordt van Vaderszijde [ de voogd van Moederszijde is nog dezelfde ].

ria van bessen schreef: ↑

19 dec 2019, 14:50

bericht 2

Zwolle testamenten RA001-112 f494-f495 dd.05-06-1658
Erschenen Gerrit Hendrix tot Dieze woonachtig, en heeft van zijn tijdelijke goederen disponerende tot zijn erfgenamen genomineerd zijn broeder Otto Hendrix, Hendrickghe Tonnis huisvrouw van Heine Gerris en Hendrick Berens in't Gagel, tezamen voor 3 parten en bij afsterven hun kinderen, item de kinderen van Willem Hendrix, de kinderen van Aeltghen Hendrix, de kinderen van Hendrick Hendrix en de kinderen van Wijchmentghen Hendrix, deze 4 stammen tezamen voor 2 delen, makende voor ieder stam een half gedeelte. Legateert aan zijn zuster Anneken Hendrix een pont groot, aan Rotgher Hendrix een pont groot, item aan Herman Albers, Berent Albers en Albertghe Peters ieder voor hoofd 100 k.gl. zullende deze respectieve 100 gl. onder deze drie, geen wettige geboorte van dezelve voor handen zijnde, van de ene op de andere erven en indien allen zonder lijfserven komen te overlijden zal deze 300 gl. wederom versterven in de boesem waar het uitgekomen is. Aan de armen geeft hij 50 goltgulden.
Schepenen Robrecht vander Beecke en Johan van Haarsolthe.

Geprobeerd de familie hierboven beschreven te ontrafelen;
Otto Henricks is zoon van Henrick Volckersen (volgens trouwen 1625)
Anna Hendricks x (1622) Tonnies Arents een dochter van Henrick Volckersen, en waarschijnlijk hun dochter trouwde: 21-07-1644, Alef Henrijcksen Henrijck Assen N.S. ende Henrijckin Tonnijs Tonnijs Arentsen N.D. beijde tot Diese en vervolgens 08-02-1646, Heijno Gerrijts Gerrijt Heijnen N.S. ende Henrijkin Tonnijs Alef Henrijcksen N.W. beijde op de nijestadt

Ik ga ervan uit dat de moeder van Otto Henricks Beerte Dreesen is, die hetrouwde: 04-10-1609 Gerriet Jansen (Stuvebelt) dienstknecht van Juncker van Middachten int Vresewick bij Deventer ende Beerte Dreesen s. Henderick Volckers n.w. woenende tot Wijttman

Marrijchijn Frericks, vrouw van Otto Hendricks, was eerder getrouwd met Gerrit Gerritsen (Breedtgordel): 25-05-1609 Gerriet Geertsen s. Geert Jansen n.s. tot Schelle ende Marrieken Frericks s. Frerick Arents n.d. tot Deese

Voogd voor de kinderen van Marrijchijn Frericks in 1626 wordt Gerrijt Frericksen. Als hij haar broer is en trouwde met Janneken Arents en later Heijltien Henricx, dan heet zijn vader dus ook Frerick Arents. (Dat wist ik nog niet.)

Waarom Hendrick Berens (van Grael) mede-erfgenaam is, is mij nog niet duidelijk. Hij had wel een moeder Anna Henricks, maar zij was dochter van Henrick Wichers. En hoe zijn schoonmoeder heette weet ik niet. Was zij één van de zussen van Otto en Gerrit?