Collectie Overijssel bewaart kilometers aan documenten, foto’s, kaarten, museale objecten en nog veel meer. Wij behouden en bewaren de geschiedenis met zorg en expertise, maar wie zijn de mensen achter Collectie Overijssel? En wat betekenen deze collecties voor ons? In de serie ‘De collectiebewaarders’ brengen we onze collega’s en collecties aan het licht door hen de vraag te stellen: “Wat is jouw favoriete collectie(stuk)?”
Paul Harmens heeft voor zijn tijd bij Collectie Overijssel van alles gedaan, maar eigenlijk is hij altijd al verzamelaar van documenten uit de Tweede Wereldoorlog geweest. Het begon met een privéverzameling van 55 meter aan documentatie. Paul heeft jarenlang in Zwolle gewoond en onderzocht het verloop van de Tweede Wereldoorlog in deze stad. “Als ik eenmaal ergens op een plek geweest ben of een foto heb gezien, dan weet ik over 20 jaar nog waar het was”.
Over al deze kennis heeft Paul jarenlang voor volle zalen lezingen gegeven. In 2002 is zijn collectie uiteindelijk ondergebracht bij Collectie Overijssel. Met de specialisatie Tweede Wereldoorlog is hij zijn collectie gevolgd en is sindsdien niet meer weggegaan bij de organisatie. “Ik hoor nog bij de oudgedienden”. Nu werkend binnen cluster Collectie is hij één dag in de week bezig met de bibliotheek, werkt aan de beeldbank en beantwoordt hij vragen wat betreft de Tweede Wereldoorlog. Vanuit zijn thuisbasis in Olst is hij ook de bewaarder van zijn grote familiearchief.
Velen zijn vast bekend met zijn werk of hebben er onbewust misschien al wel wat van gezien. Dolf Henneke was (pers)fotograaf, van vlak na de Tweede Wereldoorlog tot november 1976. Mensen zien hem als een Zwolse fotograaf, maar hij heeft veel meer vastgelegd dan alleen Zwolle. Als freelancefotograaf was hij niet verbonden aan een krant of vaste opdrachtgever en bracht zijn werk hem overal en bij de meest diverse situaties. De muziekvereniging uit Heino, een filmset uit Giethoorn, de oude fabriek van Buisman in Zwartsluis, het zwembad in Hasselt; Henneke heeft tijdsbeelden gemaakt in een periode waar het geen gewoonte was dat iedereen een camera op zak had.
Sinds 2016 is de collectie Henneke ondergebracht bij Collectie Overijssel, maar dat ging niet zonder slag of stoot. In 2016 besloot Paul het gesprek aan te gaan met de zoon van Henneke. Er waren meerdere gesprekken nodig maar uiteindelijk is het gelukt. Het is belangrijk dat de bijzondere collectie goed bewaard blijft en dat realiseerde de familie ook. “Hoe mooi zou het zijn als het terug gaat naar de plek waar merendeels van het materiaal gemaakt is.”
Toen was het tijd voor de verhuizing. In zijn tijd heeft Henneke honderdduizenden foto’s gemaakt. Al die foto’s waren in dozen op rekken opgeslagen. Gelukkig waren de dozen per maand gesorteerd, anders zou je er nooit uitkomen. “Ik heb de verhuiswagen geregeld, gezorgd voor de dozen en alles hier heen gehaald”. Alle dozen en beelden werden veilig overgebracht naar de depots van Collectie Overijssel.
Een favoriete foto uit de collectie kan Paul niet kiezen. Er is zo ontzettend veel materiaal en zoveel diversiteit tussen de beelden. Doordat Henneke particulier was, werd hij ingehuurd voor veel projecten en door veel verschillende opdrachtgevers. Henneke heeft heel erg geëxperimenteerd met fotografie. “Ik kijk heel erg gedetailleerd naar foto’s, en Henneke maakte zijn foto’s met een oog voor detail. Hij maakte overal foto’s van in een tijd waar bijna niemand de mogelijkheid had om beelden vast te leggen.”
Een van die bijzonder gedetailleerde foto’s is er een die voor de oudere generatie Zwollenaren herkenbaar is. De bootjes op de kermis met Kapitein de heer Rampen. Wanneer je de pluim aan de stok van de kapitein aanraakte, mocht je nog een keer in de bootjes.
Deze foto van muurreclames is geschoten op de Oude Vismarkt medio jaren 60. “Geen sensatie foto’s, maar wel sensationeel mooi.”
Het liefst zou je alles met een druk op de knop beschikbaar willen maken voor het publiek, maar jammer genoeg werkt dat niet zo. Een grote collectie zoals die van Henneke brengt een hele bult werk met zich mee. Het wie, wat, waar en wanneer is dan voor veel foto’s ook nog onduidelijk, maar een groot deel van de collectie is al via onze website in te zien en te downloaden. “Er is nog zo veel uit te zoeken rond de collectie Henneke, maar het is zo mooi en het meer dan waard.”
– Marieke Prins, Stagiaire Communicatie