In de bossen van Ommen staat de havezate Eerde. Een huis waarvan de geschiedenis al in de veertiende eeuw begint, en zijn archieven dus ook. Recent is dit archief geschonken aan Collectie Overijssel. Hoewel wij veel huisarchieven als deze in bewaring hebben, is zo’n schenking wel heel bijzonder…
De nabestaanden van de laatste baron Philip Dirk van Pallandt hebben besloten een aantal recent ontdekte archiefstukken, samen met het eerder in bewaring gegeven archief, in zijn geheel te schenken. Daardoor heeft Collectie Overijssel meer vrijheid in het beheer, uitlenen en publiceren van dit archief.
Huis Eerde
Al in de veertiende eeuw stond op de plek van het huidige Huis Eerde het rovershol van de de beruchte roofridder Evert van Essen. Eeuwen later, in 1715, laat Johan Werner van Pallandt Huis Eerde bouwen. Daarna blijft het gebouw lang in het bezit van de familie Pallandt.
Huisarchieven als die van Huis Eerde geven dan ook een bijzonder inzicht in een vaak lange geschiedenis. Zo bevindt zich in dit archief een perkamenten oorkonde uit 1395 (!). De adellijke families die deze huizen en havezaten bewoonden, speelden vroeger een grote rol in de provincie. Door deze archieven te beheren, stellen we zo een belangrijk stuk geschiedenis veilig.
Bouwtekening koetshuis Huis Eerde.
Huisarchieven in bewaring
Collectie Overijssel beheert veel huisarchieven, bijvoorbeeld van de vele havezaten in Overijssel. We zorgen dat deze veilig en onder de juiste condities bewaard en geïnventariseerd worden, terwijl de bezitters van het archief eigenaar blijven.
Dat betekent ook dat als er gevraagd wordt om een archiefstuk met een openbaarheidsbeperking beschikbaar te stellen voor inzage, uitleen of reproductie, we toestemming moeten vragen aan de eigenaren. Maar in sommige gevallen is de overdracht van het archief al zo lang geleden, dat we geen contact meer met hen kunnen krijgen. Mede daarom is er bij Huis Eerde gekozen voor schenking. Daarbij maken we duidelijke afspraken over bijvoorbeeld de openbaarmaking van het archief.
Schenking
Van het archief van Huis Eerde ontving Collectie Overijssel al tussen 1952 en 1998 verschillende delen. Destijds voor bewaring en inventarisatie. Recent ontdekten de nabestaanden van baron Philip van Pallandt nog een deel van het archief waarna zij besloten om het hele archief, met terugwerkende kracht, te schenken. Een bijzonder mooie aanwinst!
